ပန္းဆယ္မ်ိဳး

`ပန်း´ဟူသော ဝေါဟာရ၏ မူလဘူတ အရင်းအမြစ်မှာ `ပန်´ဖြစ်ကြောင်း စာပေပညာရှင်များက ဖေါ်ထုတ်ထားကြသည်။ `ပန်´၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်သည် ဖန်တီးသည်။ ဖန်တီးချက်လက်ရာ၊ ဖန်တီးသူ ဟူ၍ သိရသည်။ အနုပညာလက်ရာတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်လာရန် တွေးတောကြံစည်ရခြင်း ကဏ္ဍသည် လုပ်ငန်းပိုင်းဆိုင်ရာ ပန်းအလုပ် ဖြစ်သည် ဟုဆိုပါသည်။ “ပန်း”ဟု ပညတ်ခေါ်ဆိုကြသည်မှာ မွမ်းမံခြယ်လှယ် စီမံရသော သုခုမအနုပညာ ပါသော လုပ်ငန်းဖြစ်ခြင်းကြောင့် သုခုမအနုပညာကို တင်စား၍ ခေါ်ကြောင်း အချို့ပညာရှိများက ယူဆကြသည်။သုတေသီအချို့က “ပန်”ဟု ရှေးကခေါ်ဆိုသောစကားမှာ ပညာလုပ်ငန်း ဟု အဓိပ္ပါယ်ဖြစ်ကြောင်း တိဗက်ဘာသာ၊ တရုတ်ဘာသာ၊ ချင်းဘာသာ စသည်တို့ဖြင့် ကိုးကားတင်ပြကြသည်။

ပန်းဆယ်မျိုးဆိုသည်မှာ မြန်မာ့သုခုမ အနုပညာရပ်များဖြစ်သည့်

1. ပန်းပဲ
2. ပန်းထိမ်
3. ပန်းပု
4. ပန်းချီ
5. ပန်းယွန်း
6. ပန်းပွတ်
7. ပန်းတော့
8. ပန်းတမော့
9. ပန်းရန်
10. ပန်းတဉ်း ကိုဆိုလိုသည်။

ဘုရားမတင်၊ နတ်မဝင်၊ လူတွင် ဆယ်ပွင့်ပန်း(သို့)ဘုရားမတင်၊ နတ်မဝင်၊ လူတွင် ပန်းဆယ်မျိုး ဟုလည်း ခေါ်စမှတ်ပြုသည်။

ရာဇောဝါဒကျမ်းတွင် ပဲ၊ ထိမ်၊ တဉ်း၊ တော့၊ ရန်၊ ပု၊ မော့၊ မှတ်လော့ ပွတ်ချီယွန်း ဟူ၍ ဖွဲ့ဆိုထားသည်။

ပဲ = ပန်းပဲ(သံထည်ထုလုပ်ခြင်း အတတ်ပညာ)

ထိမ် = ပန်းထိမ်(ရွှေငွေ စသည့်လက်ဝတ်တန်ဆာမှစ၍ အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းအမျိုးမျိးကို သွန်းထု ခတ်လုပ်သည့်ပညာ)

တဉ်း = ပန်းတဉ်း(ကြေးထည် ပုံစံအမျိုးမျိုး သွန်းလုပ်သည့်ပညာ)

တော့ = ပန်းတော့(အင်္ဂတေ၊ သရွတ်ဖြင့် ရုပ်လုံး ရုပ်ကြွ အမွှမ်းတင်တန်ဆာ ပြုလုပ်သောပညာ)

ရန် = ပန်းရန်(အုတ်၊ အင်္ဂတေတို့ဖြင့် အဆောက်အဦ တည်လုပ်သည့်ပညာ)

ပု = ပန်းပု(သစ်သား၊ ဆင်စွယ်၊ ဖယောင်း စသောဝတ္တုပစ္စည်းများကို ရုပ်လုံးရုပ်ကြွ ထွင်းထုသည့်ပညာ)

မော့ = ပန်းတမော့(ကျောက်သားကို ထုဆစ်သည့်ပညာ)

ပွတ် = ပန်းပွတ်(သစ်သား၊ ဆင်စွယ် ပစ္စည်းများကို လိုရာပုံစံအတိုင်း ချောမွတ်အောင် ပွတ်ခံပြုလုပ်သည့်ပညာ)

ချီ = ပန်းချီ(ဆေးရေး၊ ခဲရေး ရုပ်ပုံ ရေးခြယ်သည့်ပညာ)

ယွန်း = ပန်းယွန်း(သရိုးဖြင့် ပန်းနှင့် ရုပ်ကြွတင်၍ ပြုလုပ်သည့်ပညာ။ ယွန်းထည်ပညာ၊ ပန်းထိုးယွန်း ဟုလည်းခေါ်သည်။)

ပန်းဆယ်မျိုးသည် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုအနုပညာတွင် အဓိကအကျုံးဝင်သော ပညာရပ်များဖြစ်သည်။ ပန်းဆယ်မျိုးမှာ အနုပညာ၏ လေးနက်သိမ်မွေ့ပြီး ခက်ခဲနက်နဲသော သဘောကို ဆောင်သည်။ ^[၁]

ပေါ်ပေါက်လာခြင်း

ပန်းဆယ်မျိုး ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သော အချိန်ကာလကို အချို့ပညာရှိများ ခန့်မှန်းခဲ့ကြသည်မှာ ပုဂံပြည် ကျန်စစ်မင်းကြီး လက်ထက်တွင် ဖြစ်မည်ဟု ဆိုပါသည်။ မြန်မာရာဇဝင်နှင့် ကျောက်စာဟောင်းများအရ ဆိုပါမူ အနော်ရထာမင်းစောသာလျှင် မြန်မာရာဇဝင်တွင် ဘုန်းအကြီးဆုံးဘုရင်ဖြစ်၍ အနော်ရထာမင်းလက်ထက်ကပင် ပညာသည်များ စုံလင်စွာ ရှိခဲ့သည်ဟုဆိုပါသည်။

တနည်းအားဖြင့် ဆင်ခြင်သုံးသပ်ကြည့်လျှင် အနော်ရထာမင်းလက်ထက်တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာနှင့် သက်ဆိုင်သော စေတီပုထိုးများကိုသာ အများအပြားတည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ကျန်စစ်သားလက်ထက် ရောက်လာသောအခါ၌လည်း ဂူ၊ ကျောင်း၊ တန်ဆောင်း၊ ပြာသာဒ် အဆောက်အဦများကို ဆက်လက်ဆောက်လုပ်၍ အနုပညာလုပ်ငန်းများကို အားပေးချီးမြှောက်လာခဲ့ကြောင်း တွေ့ရသည်။ သထုံပြည်မှ မနူဟာမင်းနှင့် အတူပါခဲ့သော မွန်အနုပညာသည်များ၊ အိန္ဒိယမှ လာသောအနုပညာရှင်များနှင့် ရှေးဟောင်း ပျူအဆက်အနွယ် အနုပညာရှင်တို့ စုံစုံလင်လင် ထပ်ဆင့် စုပေါင်း တီထွင်ခဲ့ကြရာ ပန်းဆယ်မျိုးဟု ခေါ်သော အနုပညာလုပ်ငန်းများသည် ထိုခေတ်ထိုအချိိန်တွင် အပြိုင်အဆိုင် တိုးတက်ပေါက်ပွားလာခဲ့သည်ဟု ယူဆရပါသည်။

ထို့ကြောင့် မြန်မာ့သုခုမ အနုပညာလုပ်ငန်းရပ်များသည် ပုဂံခေတ်မှ စတင်တိုးတက်လာသည်ဟု အကြမ်းအားဖြင့် မှန်းဆသင့်ပါသော်လည်း မြန်မာလူမျိုးဟု ထင်ထင်ရှားရှားပေါ်ပေါက်မလာမီ ပျူခေတ်ကပင် ပိသုကာ အတတ်၊ ပန်းပု၊ ပန်းပဲ၊ ပန်းတော့၊ ပန်းတမော့ စသော အတတ်ပညာများ ထွန်းကားခဲ့ကြောင်းကို သရေခေတ္တရာမြို့ဟောင်းမှ တူးဖေါ်ရရှိခဲ့သော ပျူအရိုးအိုးများ၊ ကျောက်ချပ်ရုပ်ပွားတော်ကြီးများ၊ ကျောက်အုတ်တို့ဖြင့် တည်ဆောက်ခဲ့သော ဘောဘောကြီးဘုရား၊ လေးမျက်နှာဘုရား၊ ဘုရားမာ စသော ပုထိုးကြီးများနှင့် ရွှေငွေတို့ဖြင့် ထုလုပ်ခဲ့သော ရုပ်ထုရုပ်ပွားတော်များ စသည့် အနုပညာရပ်များကို တွေ့ရှိရခြင်းဖြင့် ပျူခေတ်ကာလ အချိန်ကပင် ထိုအနုပညာရပ်များရှိပြီး ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။ သို့သော် ပုဂံခေတ်သို့ ရောက်ချိန်တွင် ပိုမိုတိုးတက် ကြီးပွားလာသည်ဟု ယူဆသင့်ပါသည်။

ပုဂံခေတ်တွင် မွန်လူမျိုးများနှင့် အိန္ဒိယတိုင်းသားများ ပူးပေါင်းမိကြသောကြောင့် မွန်နှင့် အိန္ဒိယယဉ်ကျေးမှုများ ရောပြွမ်း စုံလင်လာသည်ဟု မှတ်ဖွယ်ရှိပါသည်။ အင်းဝခေတ်တွင် အထူးတိုးတက်ခဲ့ကြောင်း လက်ဝဲသုန္ဒရ ဦးမြတ်စံ၏ “သာဓိနပျို့”တွင် တွေ့ရှိရပါသည်။ 

ပန်းပဲ

သံ၊ သတ္တုတို့ကို မီးအပူရှိန်ဖြင့် ပျော့ပျောင်းစေကာ လိုရာပုံရရန် ပုံသွင်းထုရိုက်ရသော လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ မြန်မာ့သမိုင်းတလျှောက်တွင် ပန်းပဲလုပ်ငန်းသည် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ မြန်မာဘုရင်များ၊ စစ်သူကြီးများ၊ စစ်သားများ ကိုင်ဆောင်ရန် ဓါး၊ လှံ၊ လက်နက်များ ထုတ်လုပ်ပေးသည့် အတတ်ပညာ လုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ ပန်းဘဲဆိုသည်မှာသံကိုမီးအားကောင်းကောင်းဖြင့်ရဲနေအောင်ဖုတ်ပြီးလိုရာပစ္စည်းများကို ထုခတ်ရ သောလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ ပန်းပဲတို့သည် ဓား၊ လှံ၊ ကတ်ကျေး၊ ပေါက်ပြား၊ ဂေါ်ပြား၊ တူ၊ တံဇဉ်း၊ သံတူရွင်းစသည်တို့ကိုပြုလုပ်သည်။ မြန်မာ့သမိုင်းတွင် တကောင်းခေတ်မှစ၍ပန်းပဲထွန်းကားခဲ့ကြောင်း ပန်းပဲမောင်တင့်တယ် ဒဏ္ဍာရီတွင်တွေ့နိုင်သည်။

ပန်းထိမ်

ပန်းတိမ်သည် အဖိုးတန်သော ရွှေ၊ ငွေနှင့် သတ္တုစသည်တို့ဖြင့် လူတို့၏ လက်ဝတ်ရတနာ၊ အသုံးအဆောင် အမျိုးမျိုးတို့ကို သီးသန့်ပြုလုပ်ခြင်း၊ ကျောက်မျက်မျိုးစုံ တို့ဖြင့် တွဲဖက်၍ ပြုလုပ်သော အတတ်ပညာဖြစ်သည်။

ပန်းပု

ပန်းပုဆိုသည်မှာ ပလတ်စတစ် သို့ မာကျောသောပစ္စည်း ကို ပုံဖော်ခြင်းဖြင့် သုံးဖက်မြင် အနုပညာပစ္စည်းဖြစ်လာရန် ဖန်တီးခြင်းဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ကျောက်တုံး (ကျောက်သား သို့မဟုတ် စကျင်ကျောက်)၊ သတ္တု နှင့် သစ်သားတို့ကို အသုံးပြုကြသည်။ အချို့သော ပန်းပုရုပ်တို့ကို ကျောက်သားမှ တိုက်ရိုက်ဖဲ့ထုတ်ခြင်းမှ ရရှိပြီး အချို့ကိုမူ တစ်စစီတပ်ဆင်ပြီး အပူပေးခြင်း၊ ဂဟေဆော်ခြင်း၊ ပုံစံခွက်တွင် ထည့်သွင်းခြင်း သို့မဟုတ် မိုဖြင့် ပုံဖော်ခြင်းတို့မှ တဆင့် ပြုလုပ်ကြသည်။ ပန်းပု ကိုဖန်တီးသောသူကို ပန်းပုဆရာဟုခေါ်သည်။

ပန်းပုပညာတွင် အကြမ်းထည်ပစ္စည်းများကို ပုံသွင်းခြင်း ပုံစံပြောင်းလဲခြင်းပြု နိုင်သဖြင့် ပန်းပုပညာကို ပလတ်စတစ် အနုပညာဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ အများပြည်သူပိုင်သော နေရာတွင် များသောအားဖြင့် ရှိတတ်သည့် အနုပညာမှာ ပန်းပုပင်ဖြစ်သည်။ ပန်းပုရုပ်အများအပြားကို ပန်းခြံတွင်း၌ ခင်းကျင်းပြသထားခြင်းကို ပန်းပုဥယျာဉ်ဟု ခေါ်ကြသည်။

ပန်းချီ

ဆေးခြယ်ခြင်း (Painting) ဆိုသည်မှာ မျက်နှာပြင်တစ်ခုခု (စက္ကူ၊ ကင်းဗတ်စ၊ သစ်သား၊ မှန်) ပေါ်တွင် အရောင်ဖြင့် အသက်သွင်းခြင်းဟု ယေဘုယျ ဆိုနိုင်သည်။ သို့သော် အနုပညာဉာဉ်ဖြင့်ဆိုရလျှင် ပန်းချီရေးခြင်းဟု သတ်မှတ်ရမည်ဖြစ်ပြီး ပုံတူဆွဲယူခြင်း၊ ပုံဖွဲ့ယူခြင်း (Composition) များကို အနုပညာရှင်၏ အယူအဆအလိုက် ဖန်တီးမည် ဖြစ်သည်။

ပန်းချီရေးခြင်းသည် ပြင်ပလောက၌ ရှိနေသည်များကို ပြန်လည် သရုပ်ဖော် အသက်သွင်းခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ပန်းချီပုံသဏ္ဍန်ဖြင့် ပြန်လည်တင်ပြရာတွင် ပုံစံအမျိုးမျိုးရှိနိုင်ပါသည်။ မြန်မာ့ရှေးရိုး တစ်ကြောင်းရေးပန်းချီ မှသည် ယခုခေတ် ပို့စ်မော်ဒန် အထိဖြစ်နိုင်ပါသည်။ မြန်မာပန်းချီတွင် အခြေပြု လွှမ်းမိုးခဲ့သည်မှာ ဗုဒ္ဓဝင်ဆိုင်ရာများနှင့်မင်းခမ်းမင်းနားမှတ်တမ်းတင်ချက်များအပြင် နှောင်းပိုင်းတွင် ပုံတူရေးဆွဲခြင်းများဖြစ်ပါသည်။

ပန်းယွန်း

ဘီစီ ၁၅၇ဝ မှ ဘီစီ ၁၀၄၅ အထိ တရုတ်ပြည် မြစ်ဝါမြစ်ဝှမ်းတွင် ဘုရင်နိုင်ငံတစ်ခု တည်ထားစိုးစံခဲ့သော ရှမ်းမင်းဆက်တစ်ခုထိအောင် ယွန်းထည်သမိုင်းကို နောက်ကြောင်းပြန် ခြေရာခံနိုင်ပါသည်။ တရုတ်ပြည်ကို သူတို့ အုပ်စိုးစဉ်ကစ၍ ရှေးဟောင်းပစ္စည်း ရုပ်ကြွင်းအစအနတို့အဖြစ် အစောဆုံး နမူနာတို့မှာ သူတို့ ပထမ စတင်လုပ်ခဲ့သည့် ယွန်းထည်များမှပင် ဖြစ်ကြသည်။

ယွန်းအုပ်

ယွန်းထည်နှင့် ယွန်းလုပ်နည်းသည် အလှအပဆင်သဖို့ရော ကြာကြာထားနိုင်၊ ခံနိုင်ရည်ရှိဖို့ ပစ္စည်းတခုခု၏ မျက်နှာပြင်ကို သုတ်ဆေးတခုခုတင်သခြင်း (ဝါ) တင်သထားသည့် ပစ္စည်းဖြစ်ပါသည်။ ယွန်းဆိုသည်မှာ သဘာဝအတိုင်းရော ပြင်ဆင်ရောစပ်၍ရော ဖြစ်ပေါ်လာသည့်အစေးတမျိုးဖြစ်၍ ဗူဗောင်းသဖွယ် အခေါင်ပါ ကော်တစ်မျိုးမှ သက်ဆင်းလာသည့် ပစ္စည်းနှင့် အခြားကစ္စည်းတို့ ပေါင်းစပ်ထားသည့် အရာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ မာကြောပြီး အလှဆင်ချယ်သပြီး တချိန်တည်းတွင် အစွန်းအခြစ်တို့မှလည်း အကာအကွယ် ပြုနိုင်သော မျက်နှာပြင်တစ်ခုခုအပေါ် လိမ်းသုတ်ရသည့် အမြန်လည်း သွေ့ခြောက်လွယ်သည့် ယွန်းဆေးကို ပြင်ညီတစ်ခုခုပေါ် လိမ်းသုတ်ရသည့် အမြန်လည်း သွေ့ခြောက်လွယ်သည့် ယွန်းဆေးကိုပြင်ညီတစ်ခုခုပေါ် သုတ်လိမ်းပြီးသည်နှင့် ယင်းပျစ်ပျစ်အရည်မှာ အငွေ့ပျံခါ ဗူကောင်းအစများပါ ကော်ရည်ဆန်ဆန်အရည်မှာ ခြောက်သွေ့သွားကာ ဓါတုတုန့်ပြန်ချက်များဖြင့် ယင်းပြင်ညီကို မာကျော ပြောင်ချောသည့်အဖြစ်နှင့် ကျန်ခဲ့စေပါတော့သည်။ ယွန်း၏ နှစ်ခုသော ထူးခြားချက်မှာ ယင်းသုတ်လိမ်းထားသော ပစ္စည်းတစ်ခုခုသည် အပူရှိ်န် တရှိန်ထိုးဖောက်၍ မဝင်နိုင်ခြင်းနှင့် အလားတူ အရည်နှင့် အစိုသိပ်သည်းမှု တစ်ခုခုလည်း မစိမ့်ဝင်နိုင်တော့ခြင်းဖြစ်ရာ ယင်းသည် အလွယ်တကူပင် ဆိုးဆေးတစ်ခုခုနှင့်သော်လည်းကောင်း အခြား ယင်းဆေး၏ ရှိရင်းသတ္တိတို့ကို ပိုမိုအစွမ်းပြလာစေနိုင်သည့် အခြင်းအရာတစ်ခုရှိခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။

တရုတ်ယွန်းထည်တစ်ခု

ယနေ့အခေါ် ယူနမ် တချိန်က နန်ချောင်းအင်ပါယာကိုဖြတ်၍ အေဒီပထမရာစုနှစ်တွင် တချိန်က (ယနေ့မြန်မာခေါ်သည့်) ဗမာနိုင်ငံကို ယင်းယွန်းရောက်လာခဲ့ကတည်းက ယွန်းမှာ ပိုမိုသိမ်မွေ့သည့် အရည်အသွေး အနုပစ္စည်းတခုအဖြစ် တိုးတက်ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည့် တပြိုင်တည်းပင် မြန်မာ့ရှေးရိုးစဉ်လာ အနုအလှ ပစ္စည်းပစ္စယတို့၏ ဟန်ပန်လက်ရာတမျိုး အဖြစ် မြန်မာပိုင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ မြန်မာ့အခေါ် ယွန်းထည်ဆိုသည်က ယူနန်လူမျိုးတို့ ဝတ်ဆင်သုံးဆောင်ရာဟူလို။ (၁၀၄၄ မှ ၁၀၇၇ထိ) ဘုရင်အနော်ရထာ စိုးစံကာလအတွင်း ထုတ်ဖော်လုပ်ဆောင်လာသည်ဟု ယုံကြည်ကြသော ယွန်းထည်လုပ်ငန်း အတတ်ပညာမှာ သထုံကို စီးနင်းအောင်မြင်ခဲ့သော ၁၀၅၇ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း ပေါက္ကာရာမခေါ် ပုဂံပြည်နှင့် ပြည်မြို့ကား ယနေ့ဆိုလျှင် ယွန်းထည် ထုတ်လုပ်ဖြစ်မြောက်ရာ ဗဟိုချက်ဒေသတို့ ဖြစ်ကြပါသည်။ သို့ကလို ယွန်းထည်အစဉ်အလာ အခိုင်အမာရှိလာကြသည့် နောက်မြို့တော်တို့ကား မန္တလေး ကျောက္ကာနှင့် ကျိုင်းတုံ တို့ဖြစ်ကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယွန်းထည်အမျိုးမျိုးမှာ

1. ကျောက္ကာထည် (ရိုးရိုးစင်းစင်းပြောင်ချောယွန်းထည်များ)
2. ယွန်းထည်ရိုးရိုး (ဆေးသွင်းယွန်းထည်)
3. ရွှေဇဝါးထည် (ရွှေသွင်းယွန်းထည်)
4. သရိုး (ရုပ်ကြွပုံသွင်းယွန်းထည်)
5. မှန်စီရွှေချယွန်းထည် (သလင်းမှန်ရောင်စုံနှင့်ရွှေချယွန်းထည်)
6. မှန်ဖရာ့ သို့မဟုတ် နှီးဖရာ့ (ယွန်းချောက်ထည်)

အတိတ်က ထုပ်လုပ်ခဲ့သည့် ယွန်းထည်တို့မှာ သာမန်ထက်ထူးကဲသော နုနယ်နူးညံ့လှသည့် အရည်အသွေးများရှိ၍ နည်းပညာတစ်ခုကသာလှျင် ယွန်းချောက်ထည်နည်းကို သုံးထားပါသည်။ ဥပမာဆိုရသော် ယွန်းထည်အိုးခွက်တို့မှာ ဝါးနှင့် မြင်းမွှေးတို့ ပါဝင်ရာ မကြာခဏ မြင်းဆံဖုတ်မွှေးကိုပင် သုံးကြသေးဟု ဆိုကြသည်။ ထွက်လာသည့် အာနိသင်မှာ ယင်းယွန်းထည်သည် ဖိလှျင်မပိ၊ ချိုးလှျင်မကျိုး၊ သွင်းထားသည့် ယွန်းသားလည်း ကျေပျက်မထွက်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့ဆိုလှျင် အခြားယွန်းထည် ခွေနည်းနှစ်နည်းလည်း ရှိပြန်သေးရာ အထင်အရှားပင် ကျော်ကြားလှျက် ဖြစ်ပါသည်။ အညံ့စား ယွန်းထည်တို့ကား အတွင်းအမာခံသစ်ထည့်ထား၍ အကောင်းစားယွန်းထည်တို့ကမှု ဝါးအတွင်းသား နန်းဆွဲကြိုးလိန်တို့သက်သက်ဖြင့် ပို၍လည်း အကြမ်းခံသည့်အပြင် သွယ်နောင်းပျော့ပျောင်းမှုလည်း ရှိကြပါသည်။

ယွန်းထည်

(က)ကျောက္ကာထည်

ကျောက္ကာထည်ယွန်းပစ္စည်းဆိုသည်တို့က ပဓါနအားဖြင့် အိမ်တွင်းသုံး အသုံးအဆောင်ပစ္စည်းများ ပါဝင်၍ ဥပမာ လင်ပန်း ခွက် ပန်းချင်း ပန်းခံ ရေခွက်နှင့် ကွမ်းအစ်များ ဖြစ်ကြ၏။ ဤရိုးရိုးယွန်းထည်မျိုးကား အဝတွင် အနက်အမှောင်ရောင်နှင့် အတွင်းသားက အနီသားဖြစ်ပါသည်။ မည်သည့်တန်ဘိုးရှိသည့် အနုပညာလက်ရာမှ ထည့်သွင်းအသုံးချထားခြင်းမရှိ။ ကျောက္ကာဆိုသည့် အမည်ကိုယ်၌က ယင်းစခဲ့သည့် ဇာတိရပ်မြေ ကျောက္ကာရွာမြေကို အကြောင်းပြုထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ယင်းရွာသည် ချင်းတွင်းမြစ်ဘေး မုံရွေးမုံရွာ သလ္လာဝတီနံဘေး မဝေးလှသည့်အရပ်တွင် ရှိ၏။ ကျောက္ကာထည်တို့ကို သိပ်မများလှသည့် ဈေးနှုန်းနှင့် ရနိုင်ပါသည်။

(ခ)ယွန်းထည်

ယွန်းထည်တို့ကို တန်ဆာဆင်ရေးနှင့် အဆောင်ယောင်တို့အဖြစ် ပဓါနထုတ်လုပ်ကြသည်။ ဥပမာ ပရိဘောဂများဖြစ်၍ စားပွဲ စင် ထိုင်ခုံမှာ နမူနာပါ အိုးခွက် ပန်းချင်း ပန်းတင်ဘန်း နံရံအလှဆင် ရတနာကြုတ် သို့မဟုတ် ဘူး ရှေးစောင်းပစ္စည်း သေတ္တာ လက်သုတ်ပုဝါစည်း အဆင့်မြင့်ထမင်းဘူး ဝါးတူနှင့် လက်ကောက်တို့လည်း ပါပါသည်။ ယွန်းထည်တို့မှာ အကြီးအကျယ် အဆင်အပြင်တို့ ဖြစ်ကြလျက် ဆေးသွင်းခြယ်သမှု့တို့ကို မျက်နှာပြင်အမဲအမှောင်ပေါ်တွင် သိမ်မွေ့လှသော အရေးအကြောင်း ပုံသဏ္ဍန်ကို ကနုတ်ပန်းနှင့် အထူးအဆန်း တိရစာ္ဆန်နှင့် လူသားပုံတို့ဖြင့် ဖြည့်ဆည်းရာ၌အနီ အဝါ လိမ္မော် အပြာ အစိမ်း နှင့် အဖြူရောင်တို့ ချယ်မှုန်းကြပါသည်။

ရွှေဇဝါထည်

(ဂ)ရွှေဇဝါထည်များ

အထူးတလည်တင့်တယ်ခန်းနားဖို့တွက် အခြေခံအားဖြင့် မည်သည့်အရာဝတ္ထုမဆိုဖြစ်နိုင်သော ရွှေဇဝါယွန်းခေါ် ရွှေရေးယွန်းထည်တို့မှာ မြင်ရသမှျတို့တွင် အတူမရှိသလောက် ဖြစ်ပါသည်။ သက်ဆိုင်ရာအသီးသီးသောအရာဝတ္ထုတို့၏ ဟန်ကျပန်ကျသားသားနားနား ရေးသွင်းထားသော အရာအားလုံး ရွှေရေးယွန်းထည်တို့တွင် အပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းတို့မှာ ရွှေပြားခပ်သွင်းထားသလို စစ်စေးသုတ်ပစ္စည်းအပေါ်တွင် အထင်းသားလှပတင့်တယ် ရှုစဖွယ်ဖြစ်ကြပါသည်။ (စက္ကူမကပါးလှအောင်ခသပ်ထားသည့်ရွှေပြား) အသုံးပြုထား၍ ပြောင်မြောက်လှသည့်အနုပညာလက်ရာတို့ အသုံးပြုထားခြင်းကြောင့်ရွှေဇဝါယွန်းထည်တို့မှာ အခြားနှင့်ယှဉ်လှျင် အလွန်ဈေးကြီးတတ်ပါသည်။

(ဃ) သယိုးယွန်းထည်များ

သယိုး ဆိုသည်က ပုံသွင်းယွန်းပုံနှင့် အထည်သတ္ထုတို့ ဖြစ်၍ မည်သည့်အရာကိုမဆို သယိုးကိုင်နိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ယွန်း ဘူးအစ်ငယ်လေး တို့မှ အစ သေတ္တာ နှင့် ပရိဘောက များအဖြစ်ထိ ယင်း သယိုယွန်းထည်ပြုလုပ်၍ရပါသည်။ အမည်ကဆိုသည့် အတိုင်း သတ္တဝါတို့၏ ပြာချ အရိုးကို သယိုးဟုခေါ်၍ ယင်းကို စပါးခွံနှင့် ရောပြီး လွှစာမှုန့်လည်းထည့် တခါတရံ နွားချေးတောင်ပါ လိုက်သေးသည့်အပြင် စစ်စည်းနှင့် သမလိုက်သည့်အခါ ချောမွေ့ပြီး လိုရာပုံသွင်း သည့် ပလာစတာခေါ် ပျော့ပြောင်းပုံလုပ်ကိုင် နိုင်သည့် အပျော့ထည်ရလာသည်နှင့် လိုအပ်သော သက်ဆိုင်သည့် ပစ္စည်း၏ စစ်ဆေးသုတ်ထားမျက်နှာ ပြင်အနှံ့ ဖုံးအုပ်ဖိသွင်းလိုက် သည်နှင့် ယင်းဆင်ယင်ခြယ်သမည့် ပစ္စည်း တို့ကလည်း ရွေးခြယ်ထားသည့် ပုံအတိုင်းဖြစ်ပေါ်လာသည်။ သွပ်သွင်းလိုက်သည့် ဖေါ်ပြပါ ပလာစတာ ကို ယွင်းသရိုးကိုကြိုက်သလောက် အထုအလုံးစသဖြင့် ရအောင်ကြိုးသဖွယ်ဖြစ်ရေး တတ်နိုင်သလောက် တငြိမ့်ငြိမ့် လှိမ့်ပေးရသည်။ သို့ကလို ယိုးသွင်းပြီးသည်နှင့် ဝတ္တုမျက်နှာပြင်ပေါ် ဝယ်အခိုင်အမာစွဲနေပြီး ဖြစ်သည့် လိုရာပုံကို အခြောက်ခံ၍ စစ်စည်းလည်း အထပ်ထပ်သုတ်ရသည်။ နောက်ဆုံးအဆင့် တွင် သွင်းထားသည့် ပုံတို့ကို ရွှေ့ချသင့်ရာချ အခြားအရောင် သွင်းသင့်ရာသွင်းပြီး လိုရာပုံရုပ်သွင်းထားသည့်အတိုင်း ထွင်းထားသည့် နှယ့် ပုံပန်းအရုပ်ဝတ္တုပစ္စည်းများဖြစ်လာပါတော့သည်။

(င) မှန်စီရွှေချယွန်းထည်။

မှန်စီရွှေချ ယွန်းထည်ကား စင်စစ် ရွှေဇဝါး နှင့် သရိုးယွန်းထည်ပစ္စည်းဖြစ်၍ ဖါလ်မှန်စကျောက်သလင်း နှင့် ခရုသင်း ပုလဲ ဘော်ကြယ်သွင်း ပစ္စည်းများပင်ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းဝတ္တုပစ္စည်းတို့ကို အထင်အရှား အကျော် ဒေးယျ ဝတ္တုများ အဖြစ် အဆောင် အယောင်အခြယ်အသ တန်ဆာပလာ အသုံးခံစရာ သာမက ပရိဘောဂ ဘမ်းတင်ဖို့လည်းအသုံးပြုကြသည်။တဖက်၌မူ ယင်း ပစ္စည်း တို့မှာ လူ့အသုံးအဆောင်ပုံသွင်း ပစ္စည်းအဖြစ်တော့ သုံး၍မသင့်လှ တန်ဖိုးကြီးရှားပါးလင့် ကစား အခြားတဖက်တွင်မူ လက်တွေ့တခု ခုအသုံးချဖို့အတွက်လည်း အတိုင်းအတာအကန့်အသတ်လည်း ရှိပါသည်။ ယင်း ယွန်းသရိုးနှင့် မှန်စီရွှေချထားသည့် အထည်တစုံ တခုမှာ မလွဲမရှောင်သာဘဲ အရွယ်အရောင် အမျိုးမျိုး နှင့်ဖာလ်စမှန်စသတင်း ဘော်ကြယ်ခရုယင်း ပုလဲ အစအနတို့ မှုပ်သွင်းထားခြင်းကြောင့် သို့ အနုစိပ်လုပ်ဖို့မှ ညလည်းအထူးစေးကပ်လှသည့် စစ်စေးတို့ကို ပင် သုံးထားရသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ နောက်အဆင့်တွင် မူ ရွှေပြားခပ် အချပ်တို့ကို ဖယ်လိုက်သည့်အခါ ရွှေသားရွှေထည်ပကတိလို ဖြစ်ရှိလားခြင်းဖြစ်သည်။ ဖယ်ရှားပုံလည်း ယင်းအပေါ် ရေနှင့် ဆေးချလိုက်ရုံသာဖြစ်ပါသည်။ စစ်စည်းထိရောက်ထားရာနေရာတိုင်းမှ ထိဖိထားသည့် ရွှေစတို့ မှာမယိုယွင်းအမြဲက ပလျက်ခဲ့ပါသည်။ သုံးရသည့် ပစ္စည်း နှင့် အနုလက်ပညာအရပ်ရပ်သွင်းထားအပ်သည့် အရာခြင်းခြင်း ကြောင့်ထို့အပြီး ဖြစ်ရှိခဲ့သမှျ ပစ္စညး် အလှတို့ကလည်း အလွန်အဖိုးတန် ရတနာတခုလိုဖြစ်၍ မှန်စီရွှေချယွန်းထည် ဟူသမှျမှာ စရိတ်စကကြီးလှသည်။

(စ)မှန်ဖရား

ပြကတေ့စာအဆိုက စစ်စည်စချောက်ပစ္စည်းထယ်ဖြစ်၍ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယင်းယွနး်ပစ္စည်း တို့ကို အထူးသဖြင့် ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်များ နှင့် စေတီပုထိုး တို့အတွက်ခြယ်သပူဇော်ရန် အသုံးပြုခြင်း ကြောင့်ယွန်းအခြောက်ထည်များဖြစ်လာရပါသည်။ယင်းအမည်ကိုယ်၌က ပစ္စည်းထုတ်လုပ်သည့်နည်းပညာနှင့် သက်ဆိုင်လှသည်မဟုတ်ပါ။ သစ်သား ခေါင်းပွပစ္စည်းမျက်နှာပြင် အပေါ်စစ်စည်းသုတ်ဖို့ မှာ(မံ) သည်ဟု မြန်မာလိုဆိုကြ၍ ဖရာ့ဆိုသည်ကတော့ (ဘုရား) ပင်ဖြစ်သည်။ နှောင်းပိုင်းအရောက်တွင် ဘုရားတစ်ဆူအတွက် ခေါင်းပါစစ်စေး သုတ်ပစ္စည်း ဖြစ်လာပါတော့သည်။ ဝါးခေါင်းပွနှီး စတို့ဖြင့်အမာခံလုပ်ထားသော ဗုဒ္ဓဆင်းတု ဘောင်ခံပစ္စည်းမှာ (နှီး) ဟုခေါ်၍ ယင်းဘုရားတို့ကို နှီးဘုရားဟုခေါ်သည်။ သို့သော် အထက်၌ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း လက်တွေ့ကျကျနညး်ပညာ နည်းပညာဆန်ဆန်မှည့်ခေါ်နိုင်သည်က စစ်စည်းအခြောက်ခံပစ္စည်းဖြစ်သည်။ စစ်စည်းအခြောက်ခံပစ္စည်းလုပ်ဖို့မှာ လချီကြာသည့် အလုပ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်၍ ကုန်ထုတ် ၁၂ ခု ရှိလျက် အခြေခံပစ္စည်းက လောင်းဖို့ အေးမြကြာသာသော ရာသီ လေတဖြူးဖြူး နှင့်မြူးဖို့ကလည်း လို၊ ဖုန်အမှိုက်သရိုက်ကင်းရာ အခြောက်ခန်းတို့အပြင် တကယ်အဆင့်မြင့်သည့် အနုပညာလက်ရာမြောက်ရေး အဓိကကျပါသည်။ ဘကာစုံ ပြည့်စုံပါက ထွက်လာရသည့် ရလဒ်မှာ ရိုးရိုးနှင့် မတူ အဆင့်မြင့်တင့်တယ်လှပသည့် ယွန်းထည်တခုဖြစ်ပေါ်ရရှိလာနိုင်ပါသည်။

အောက်တွင်ဆက်ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ကုန်ထုတ်အလုပ်စဉ်တခုလုံးမှာ စစ်စည်းစုဆောင်းရာမှ စရာပါမည်။ စစ်စည်း ပြုလုပ်နည်းမှာ သန့်စင်၍ ရေဖယ်ရှားပြီးသား (ရပ်စ်ဝါနီစီဖီရာ) ခေါ် အရှေ့တောင်အာရှတွင် သာအတွေ့များသည်။ အစေးထွက်ချုံပင်တမျိုးမှာ အစေးများ ဖြင့်လုပ်ယူရပါသည်။ယင်းသည် သာ အာရှနိုင်ငံတို့တွင် ယွန်းလက်ရာတို့ကို အစဉ်အလာထားလုပ်ခဲ့ကြသော အခြေခံပစ္စည်း ဖြစ်ပါသည်။ သေရည်တမျိုးဖြစ်သည့် ရှယ်လက်ဆိုသည့် ပစ္စည်းမှာ ဥရောပ နှင့် အမေရိကတိုက်တို့၌ အလားတူ ယွန်းထည်းတို့အတွက် အစဉ်အလာထားသုံးစွဲကြသည်မှာ (လက်စီဖာလက်ကာ ခေါ် အကြေးခွံ ပါသည့်ပိုးကောင်ငယ်များထွက်သည့် အရည်အစေးတို့မှာ ထုတ်ယူနိုင်ရာဖြစ်ပါသည်။) ပထမအဆင့်တွင် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကော်ပတ်ပင်မှ ခြစ်၍ အစေးထုတ်သလို အလား တူနည်းနှင့် အပင်မှ ရယူရပါသည်။ စစ်စည်းပင် သည် ရုက္ခဗေဒအခေါ် (မှလာနိုရိုဆာ ယူစီတာတစ်ဆီမ) ရှမ်းပြည်တလွှားအရိုင်းအပေါက်များ သို့မဟုတ် စိုက်ပျိုးထားပင်တို့မှ ရယူရပါသည်။ စေးထန်းထန်းအညိုမဲ အရောင်ထွက်လာသည့် အစေးတို့မှာ လေနှင့်တွေ့သည်နှင့် ပိုခဲ၍ ခဲလာသည့် သဘောရှိသည်။

နောက် ဝါး ခေါင်းပွ သို့မဟုတ် နှီးဝတ္တုခပ်ပေါ့ပေါ့ တို့အပေါ် မြင်းမွှေးသို့မဟုတ် ဗူဗေါင်းများသည့် ပိုစားထားသလို ခပ်ပွပွသစ်ပစ္စည်းတို့ ဖြင့် အထူးအဖြင့် လုပ်ကြပါသည်။ ပဓာန ပစ္စည်း ၂ ခုအနက် ဒုတိယပစ္စည်းက အဆင့်မြင့်ရသည် ထို့ကြောင့် စရိတ်စကကြီးသည်။ ပထမ ပစ္စည်းက အဆင့်နိမ့်၍ရ၏။(အကြောင်း က ပေါပေါ ရနိုင်သည့်အပြင် သိပ်လည်း ကောင်းဖို့မလို ကိုင်တွယ်ရလည်း လွယ်ကူသည်။) ထိုနှစ်မျိုး ပေါင်းလုပ်ရသည့် အရာဝတ္တုပစ္စည်းအစုစုမှာ သိပ်မကြီးလှသည့် ဈေးနှင့် ရနိုင်လာသည်။ ပြီးမြောက်ပြီဆိုလှျင် အမြုတေအမာခံ အထည်ကြမ်းကို စစ်စည်း နှင့် ရွှံစေး ခပ်ကျဲကျဲရော စပ်ထားသမှျဖြင့် သုတ်လိမ်းရသည်။နောက်ယင်း ပထမအချောအဆင့်ထည်ကိုလေဝင်ထွက်ကောင်းခြောက်သွေ့သော်လည်း အေးမြရသည့် အခန်းတွင်တဖြည်းဖြည်း သွေ့ခြောက်သွားအောင် ၃ ရက်မှ ၄ ရက် ထိအခြောက်လှန်းရပါသည်။ အောက်ပါကုန်ထုတ်အလုပ်စဉ်တွင် အထည်ပစ္စည်းကို စစ်စည်းနှင့် ပြာထပ်ရောခါ သုတ်ရပြန်သည်။အခြားအထောက်အကူပစ္စည်းတို့ မှာအထည်ကို ကောင်းမကောင်း အဆင့်မှီမမှီ သတ်မှတ်ပေးမည့် အရေးပါရာတို့ဖြစ်ပါသည်။ အရာဝတ္တု၏မျက်နှာ၌ အနှံ့ ချောမွတ်အောင်သရသည်မှာ အထည်ခြောက်ပြိးမှဖြစ်ရ၍ သို့ကလို ချောကိုင်ဆေးသုတ်သလိုသုတ်ရခြင်းမှာ အထပ်ထပ်အကြိမ်ကြိမ် ဖြစ်ပါသည်။ သို့မှသာ အသေးအဖွဲဆုံးပုံမမှန်သမျှ ပြေပျောက်သွားဖို့ဖြစ်ပါသည်။ ယခုဆိုလျှင် အထည်မှာ အပ၌ အမည်းအထဲ၌ လည်း နည်းတူဖြစ်နေပါပြီ။ ထိုစဉ်ဆေးသွင်းဖို့ ထွင်းမလား ရွှေရေးချမလား ပန်းတို့ခြယ်သအလှဆင်မလား ဘော်ကြယ်အစ ဖလာန်မှန်သလင်း စတို့ဖြန့်ကျက်မလား သို့မဟုတ် ယင်းတို့အနက်တမျိုးထက် ၂ မျိုး ၃ မျိုး စပ်၍ပြုလုပ်မည်လား စသည့်ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ကြမြဲဖြစ်သည်။

ပန်းပွတ်

ယွန်းသစ်သားဖြင့် အသုံးအဆောင်များ၊ အလှအပများကို ပြုလုပ်သည့် ပညာဖြစ်သည်။ ပန်းပွတ်ပညာကို ကလပ်အမျိုးမျိုး၊ လက်ဖက်အစ်၊ ဆွမ်းအုပ်၊ နွားလှည်းဘီးများမှ သစ်သားပွတ်လုံးများ၊ ထီးဖြူ၊ ရွှေထီး လက်ရိုးလက်ကိုင်များတွင် တွေ့ ရှိနိုင်သည်။ ထို့အပြင် ပန်းပု ပညာဖြင့် ရုပ်လုံးဖော်ထားသော အကြမ်းထည်များကို ချောမွေ့ တောက်ပြောင်စေရန် ပန်းပွတ်ပညာဖြင့် ပြုလုပ်ရသည်

ပန်းတော့

ဂူ၊ ဘုရားများ အဝင်ပေါက်အပေါ်ရှိ မုခ်တကဲတွင် အင်္ဂတေပညာဖြင့် ပန်းခတ်၊ ပန်းလက် ရုပ်ကြွ၊ ရုပ်လုံးအမျိုးမျိုးသော ပုံသဏ္ဍန် သက်ရှိသက်မဲ့ အရုပ်များ ပြုလုပ်ပူဇော်ထားခြင်းကို ပန်းတော့ပညာ ဟုခေါ်သည်။ ဗိဿနိုး၊ သရေခေတ္တရာခေတ်ကပင် ပန်းတော့လက်ရာ ပညာများကို တွေ့ ရှိနိုင်ပါသည်။

ပန်းတမော့

ကျောက်များ၊ သဲကျောက်များ၊ စကျင်ကျောက်များကို အရုပ်သဏ္ဍန်ပေါ်အောင် ထုလုပ်သည့် ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ အေဒီ ၂ ရာစုလောက်မှစ၍ ယနေ့တိုင် ခေတ်အဆက်ဆက်မှ လက်ရာအမျိုးမျိုးကို လေ့လာတွေ့နိုင်ပါသည်။ အထင်ရှားဆုံး ပန်းတမော့ လက်ရာမှာ မင်းတုန်းမင်းလက်ထက် ကုသိုလ်တော် ဘုရားမှ ပိဋကတ်တော်များကို နောင်လား နောင်သားများ လေ့လာနိုင်ရန် စကျင်ကျောက်ပြား ရ၂၉ ချပ်ပေါ်တွင် ပါဠိဘာသာဖြင့် ထွင်းထု အက္ခရာ တင်ထားခဲ့သည်။ ပုံသည် ကုသိုလ်တော်ဘုရားဝင်းအတွင်းရှိ ပိဋကတ်တော်များထားရာ ပိဋကတ်တိုက်ပုံ ဖြစ်သည်။

ပန်းရန်

ပျူခေတ်မတိုင်မီကပင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့သော ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ အဆောက်အဦးများ ဆောက်ရာတွင် အခြေခံဖြစ်သော အုတ်များကို အင်္ဂတေဖြင့် တွဲကပ်စေသော ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ ပန်းရန်ပညာမရှိပါက အုတ်အဆောက်အဦးများ ဖြစ်မလာနိုင်ပါ။ ပုဂံဘုရားများကို လေ့လာခြင်းဖြင့် မြန်မာတို့၏ ပန်းရန်ပညာကို သိရှိနိုင်ပါသည်။

ပန်းတဉ်း

န်းတဉ်းဟူသည် ကြေးထည် ပုံစံအမျိုးမျိုး သွန်းလုပ်သည့် ပညာဖြစ်သည်။ ဗဒင်းဟု ဆိုကြသော်လည်း ရေးရာတွင် ပန်းတဉ်းဟူ၍ ပန်းထည့်ပြီး တလေးတစား ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲကြသော ရှေးမြန်မာ လက်မှုပညာတစ်ရပ်ဖြစ်ပါသည်။ လူတို့သည် အစဦးတွင် ကျောက်လက်နက် ကိရိယာများကို ကိုယ်တိုင်ပြုလုပ်ခဲ့ကြဟန် ရှိပါသည်။ ထိုခေတ်ကို ကျောက်ခေတ်ဟု သတ်မှတ်ကြသည်။ ကြေးခေတ်၊ သံခေတ်ရောက်မှ ပန်းတဉ်းနှင့် ပန်းပဲပညာရှင် လူတန်းစားတစ်ရပ် ပေါ်ခဲ့မည်ဟု ယူဆရပါသည်။

အနောက်နိုင်ငံများတွင် ကြေး၊ သံ စသော သတ္တုပစ္စည်းများကို တိုက်စစ်၊ ခံစစ်သုံး လက်နက်များအဖြစ် ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြသော်လည်း မြန်မာအပါအဝင် အရှေ့တိုင်းနိုင်ငံများတွင် ဘာသာရေးနှင့် သာသနိက ပစ္စည်းများကို ပိုမိုထုတ်လုပ်ခဲ့ကြဟန် ရှိသည်ဟု သုတေသီတို့က ဆိုကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကြေးသွန်းလုပ်ငန်းကို ပန်းတဉ်း (ဗဒင်း) ဟု ရှေ့မှ ‘ပန်း’ တပ်၍ တလေးတစား ခေါ်ဝေါ်ကြပါသည်။

ရှေးဟောင်း သုတေသနဌာနမှ တူးဖော်ရရှိသော ပစ္စည်းများမှာ လက်ဝတ်ရတနာ၊ ဘာသာ သာသနာနှင့် ဆိုင်သော ပစ္စည်း၊ အိုးခွက်၊ ငွေကြေး၊ ခေါင်းလောင်း၊ ဆည်းလည်း (ဆွဲလဲ)၊ နတ်ရုပ်စသည်တို့ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပုဂံခေတ်အထိ တွေ့ရသည်ဟုဆိုပါသည်။ ပြည့်ရှင်မင်းတို့က ပန်းတဉ်းပညာရှင်တို့ကို သူကောင်းပြုသည့် အထောက်အထားများ ပုဂံကျောက်စာများတွင် တွေ့ရပါသည်။

မြန်မာတို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် မည်အောင်တီးနိုင်သည့် အကြီးဆုံးခေါင်းလောင်းကြီးကို သွန်းလုပ်နိုင်ခဲ့ကြပါသည်။ အင်္ဂလိပ် အုပ်ချုပ်ရေးအရာရှိတို့၏ အဆိုအရမင်းကွန်းခေါင်းလောင်းတော်ကြီးသည် ၈၇ တန်လေး၍ ခေါင်းလောင်းနားအချင်းမှာ ၁၆ ပေ ၃ လက်မရှိပြီး အမြင့်မှာ ၁၂ ပေ ၆ လက်မရှိသည်။ ၁၈၃၉ ခုနှစ် ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် အောက်သို့ပြုတ်ကျခဲ့ရာ ၁၈၉၆ ခုနှစ်တွင် သံတိုင်သံပေါင်များဖြင့် ပြန်တင်ခဲ့ရကြောင်း သိရပါသည်။ မင်းကွန်းခေါင်းလောင်းထက်ကြီးသော ခေါင်းလောင်းရှိသော်လည်း အုတ်ခုံပေါ်တွင် တည်ထားသည်ဖြစ်ပြီး အသံမည်အောင်တီးခတ်၍ မရပေ။

မြန်မာတို့အတွက် ခေါင်းလောင်းကြီးငယ် ကြေးစည်သံတို့မှာ ကြည်နူးစရာဖြစ်ပါသည်။ ကျေးရွာများတွင် နံနက်ခင်း ကြေးစည်သံကြားလျှင် ရွာဦးကျောင်းမှ ကိုရင်များနှင့် ကျောင်းသားများဆွမ်းခံထွက်လာကြပြီကိုသိ၍ အိမ်ရှင်မတို့ ကြည်နူးဝမ်းမြောက်ခြင်း ဖြစ်ရသည်။ မွန်းတည့်ခေါင်းလောင်းသံ ကြားရသောအခါ မိမိတို့လှုလိုက်သော ခဲဖွယ်ဘောဇဉ်တို့ကို ရဟန်းမြတ်တို့ ဘုန်းပေးပြီးကြောင်းသိရပြီး ဝမ်းသာပီတိဖြစ်ကြရပါသည်။ ညည့်ဦးယံ ကြေးစည်သံကြားရသူတိုင်း ဘုရားဝတ်ပြုပြီးကြောင်း သိကြပြီး သာဓုသုံးကြိမ် ခေါ်ပြီး အမျှဝေကြသည်။

လေပြေလေညှင်းကလေးတိုက်ခတ်၍ ရွာဦးစေတီတော်မှ ဆည်းလည်းများ တချွင်ချွင်မည်သံကို ကြားလိုက်ရသူတိုင်း မိမိမျက်မှောက်ဘဝမှာ မည်မျှပင် ရှုပ်ထွေးပွေလီ ဖြစ်နေစေကာမူ ဘုရားသို့ အာရုံရောက်ပြီး တခဏတာမျှ ငြိမ်းချမ်းသွားကြသည်သာဖြစ်ပါသည်။ ကြေးစည်၊ ခေါင်းလောင်း၊ ဆည်းလည်းသံတို့သည် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့အတွက် အလွန်မှသာယာလှပါသည်။ သို့ဖြစ်သောကြောင့် ပန်းတဉ်းပညာရှင်များကို ပန်းနှင့် တင်စားခြင်းမှာ အံ့ဩဖွယ်ရာမဟုတ်တော့ပါ။

ပန်းတဉ်းလုပ်ငန်းမှာ ၂ ပိုင်းရှိပါသည်။ ပထမတစ်မျိုးမှာ ကြေးသွန်းလုပ်ငန်းဖြစ်သည်။ ကြေးနီ၊ သံစသော သတ္တုများနှင့် ရောကြိုပြီး ပုံသွန်းခြင်းဖြင့် ခေါင်းလောင်း၊ ဘုရားရှင် ရုပ်ထုစသည်တို့ကို သွန်းလုပ်ကြရသည်။ ထိုသို့ သွန်းလုပ်ရာမှ ရလာသော အကြမ်းထည်ကို အချောသတ်လုပ်ကိုင်ကြရသည်။ ဒုတိယတစ်မျိုးမှာ ကြေးခတ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤနည်းတွင် ကြေးနီကို အခတ်ခံနိုင်သော အဆင့်ရောက်အောင် သံ၊ သံဖြူစသော အခြားသတ္တုတို့နှင့် ရောစပ်ရသည်။ ထိုသို့ ရောစပ်ရရှိသော ကြေးကို အပူပေး၍ လိုသလို ပုံစံရအောင် အကြိမ်ကြိမ် ထုကြရသည်။ ထိုသို့ထုသည်ကို ခတ်သည်ဟု ခေါ်သည်။ ကြေးစည်၊ ဇွန်း၊ မောင်း၊ လင်းကွင်း၊ အိုး၊ ခွက် စသည်တို့ကို ခတ်ယူမှသာ ရပါသည်။ မြန်မာတီးဝိုင်းမှ ကြေးဝိုင်းရှိ ကြေးနောင်များ၊ မောင်းဆိုင်းမှ မောင်းများကို ဤ နည်းဖြင့် ခတ်ရင်း ခတ်ရင်းဖြင့် အသံညှိယူရပါသည်။ 

Credit >>> http://my.wikipedia.org/

လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္အနည္းငယ္ ျမန္မာ့ ရုပ္ရွင္ေလာက မွာ ထြက္ေပၚ ခဲ့တဲ့ လူမိုက္ တစ္ရာ ဆိုတဲ့ ဇာတ္ကားကို လူၾကိဳက္ အေတာ္မ်ားခဲ့ ပါတယ္..။ ဒီဇာတ္လမ္းဟာ တစ္ေခတ္တစ္ခါ က ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာ တကယ္ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ လူမိုက္ၾကီး လမ္းမေတာ္ ဦးဖိုးတုတ္ ရဲ႕ ျဖစ္ရပ္မွန္ ဇာတ္လမ္း ကို ရိုက္ကူး ထားတယ္ လို႕လည္း ေျပာေန ဆိုေနတာေတြ ၾကားခဲ့ဖူး ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ ဒီဇာတ္လမ္းေခြ ကို ၾကည့္ျပီးတဲ့ အခါမွာေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးေတ ဇာတ္လမ္း ဟာ သမိုင္း အခ်က္အလက္ အရ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ဇာတ္လမ္းအစစ္ အမွန္ လံုး၀ မဟုတ္ဘူး သိလိုက္ ရပါ တယ္..။ အဲဒီ ဇာတ္ကားၾကည့္ျပီး တဲ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ ဒါဟာ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ သမိုင္း အမွန္ပဲ လို႕ ထင္ေနၾကတဲ့ အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ ဒီသမိုင္းေၾကာင္း ကို ေရးသား ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ လူမိုက္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္း ကို မင္းက ဘာလို႕ ဒီေလာက္ ရွင္းခ်က္ေတြ ထုတ္ေနတာ လဲဆိုျပီး ေမးလာ သူေတြရွိပါလိမ့္မယ္..။ ကြ်န္ေတာ္ရွင္းပါ့မယ္။ ဦးဖိုးတုတ္ ဟာ ကိုလိုနီေခတ္ မွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ႕ ျပိဳင္ဘက္ မရွိ နာမည္ အေက်ာ္ၾကားဆံုး ျမန္မာ လူမ်ိဳး လူမိုက္ တစ္ဦးပါ။ ယို႕ယြင္းေနတဲ့ ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ နဲ႕အတူ လူမ်ိဳးျခား လူမိုက္ေတြ ၾကီးစိုးေနတဲ့ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ မွာ လူမ်ိဳးျခား မိုက္ေတြကို နွိပ္ကြပ္ ခဲ့ျပီး ျမန္မာေတြ ဘက္ကရပ္တည္ေပး ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ လူမိုက္ၾကီး ပါ ။ မခံခ်င္ စိတ္ေၾကာင့္ အသက္ငယ္ငယ္ မွာ လူဆိုး လူမိုက္ျဖစ္ခဲ့ ရေပမယ့္ ဦးဖိုး တုတ္ဟာ လူယုတ္မာ တစ္ေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး..။ ေခတ္ရဲ႕ သားေကာင္ အျဖစ္ လူဆိုး လူမိုက္ျဖစ္ခဲ့ တဲ့ လမ္းမေတာ္ ဦးဖိုးတုတ္ရဲ႕ တစ္ျခား မ်က္နွာတစ္ဖက္ မွာ ရွိေနတဲ့ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္၊ နိုင္ငံခ်စ္စိတ္၊ လြတ္လပ္ေရး ကိုျမတ္နိုးစိတ္ ဆိုတဲ့ ဇာတိမာန္ေလး ကို ေတြ႕ျ မင္ေစ ခ်င္လို႕ ၊ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ျပီး သမိုင္းအခ်က္အလက္ အမွားေတြကို အမွန္လို႕ မထင္ေစခ်င္လို႕ ဒီစာ ကို ေရးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ဆိုတဲ့ လူမိုက္ၾကီး ဟာ ဟိုင္နန္ကြ်န္း မွာ စစ္ပညာ သင္ၾကားဖို႕ သြားခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ အတြက္ ေငြေၾကး အမ်ားဆံုး လွဴဒါန္းခဲ့တဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ သမိုင္းမွာ မထင္ရွားခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္ေလးေတြကို ေပၚလြင္ေစခ်င္ တဲ့ ေစတနာလည္းျဖစ္ပါတယ္..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ဆိုတာ …………………………………. ဦးေက်ာ္ဟိန္း ရိုက္ခဲ့ တဲ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးေတ ရုပ္ရွင္ ထဲကလို ဖိုးတုတ္ ဟာ ကုန္ထမ္း သမားတစ္ေယာက္ မဟုတ္ သလို ဖိုးတုတ္ရဲ႕ လူမိုက္ ဘ၀ ဟာ အစျပဳခဲ့တာလည္းမဟုတ္ပါဘူး ။ ဖိုးတုတ္ ရဲ႕ မိခင္ ၾကီးေဒၚခ်စ္ပု ဟာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ (၁၄)လမ္းမွာ ေစ်းေရာင္းျပီး အတန္အသင့္ ေခ်ာင္လည္တဲ့ မိသားစုပါ ။ ဖိုးတုတ္ မွာ ညီ ကိုဘသိန္း၊ ညီမ အရပ္ ၅ ေပ ၈ လက္မ ၊ အသားညိဳညိဳ နွုတ္ခမ္းေမႊး ထားတတ္တဲ့ ဖိုးတုတ္ ဟာ ဘ၀ကို အပူအပင္ မရွိ ျဖတ္သန္းနိုင္ခဲ့ သူပါ..။ ဖိုးတုတ္ ဟာ သူေန တဲ့ လမ္းမေတာ္ (၁၄)လမ္း မွာ အတန္းအစားေပါင္းစံု နဲ႕ အေပါင္းအသင္း ဆန္႕သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ ျပီး လူငယ္ ပီပီ ဂ်င္၀ိုင္း ၊ ၾကက္၀ိုင္း ေတြ မွာ လွည့္လည္ေပ်ာ္ပါး အခ်ိန္ျဖဳန္းရင္း တစ္ခါတစ္ရံ မိခင္ကို ကူညီေစ်းေရာင္း ရင္းေန ခဲ့သူပါ ။ ဦးေလးေတာ္ သူ ရဲ႕ ျမိဳ႕တြင္း ဆြဲ ေမာ္ေတာ္ကား မွာ စပါယ္ယာ လိုက္လုပ္ခဲ့ေပမယ့္ မဟုတ္မခံ စိတ္ေၾကာင့္ ခဏခဏ ရိုက္မႈျဖစ္ ျပီး အလုပ္ထြက္ခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဖိုးတုတ္ရဲ႕ လူမိုက္ ဘ၀က………..ဒီလိုစပါတယ္..။ ဖိုးတုတ္ ကို လူမိုက္ ဘ၀ေရာက္ေအာင္ စတင္ခဲ့တဲ့ သူကေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ေခတ္ မတိုင္ခင္ လမ္းမေတာ္ လူမိုက္ၾကီးျဖစ္ခဲ့တဲ့……….ပုဏားဘထြန္း ပါပဲ…။ အဲ့ဒီေခတ္က လမ္းမေတာ္ မွာ ပုဏားဘထြန္း ၊ သိမ္ၾကီးေစ်း လွေဖ ၊ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ေက်ာက္တံတား မတ္စတီးခန္း ၊ ၾကည့္ျမင္တိုင္ ၾကက္က်ား ၊ ဘားလမ္း ဟူစိန္ ဆိုျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕ မွာ သူ႕အပိုင္း နဲ႕သူ အပိုင္ စား လူမိုက္ ၾကီးေတြ ၾကီးစိုးခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ပုလိပ္အင္အားနဲ႕လူဦးေရ မမ်ွတဲ့အတြက္ ပုလိပ္ေတြ ဟာ နယ္ေျမတိုင္းက အပိုင္စား လူမိုက္ေတြကို ခါးပိုက္ေဆာင္ထဲ ထည့္ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ ခိုင္းေလ့ရွိပါတယ္ ။နယ္ေျမ အပိုင္ လူမိုက္ေတြ ဟာ ကိုယ္ပိုင္ နက္ နယ္ေျမထဲက ဒုစရိုက္မႈ က ရတဲ့ေငြေၾကး ၊ ေစ်းေရာင္း ေစ်း၀ယ္ စီးပြားေရး သမားေတြ ရဲ႕ မိမိစီးပြားေရး မထိခိုက္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႕ ေပးတဲ့ လစဥ္ေၾကးကို ခံစားေလ့ ရွိပါတယ္..။ ပုဏားဘထြန္းက ေၾကာက္စရာအေကာင္းဆံုးအျဖစ္ နာမည္ၾကီး ပါ တယ္။ ပုဏား ဘထြန္း ရဲ႕ ေနာက္ မွာ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ကကုလား သူေဌးတစ္ဦးလည္းျဖစ္ လူမိုက္ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္တဲ့ မတ္ စတီးခန္း ရွိပါ တယ္။ ျပီးေတာ့ ပုလိပ္မင္းၾကီးနဲ႕လည္း ပုဏားဘထြန္း ဟာ ပုဂၢိဳလ္ေရး အရ အင္မတန္ရင္းနွီးတယ္ လို႕ နာမည္ၾကီး ပါတယ္ ။ အဲ့ဒီ အခ်ိန္မွာ ဖိုးတုတ္ ကလည္း လမ္းမေတာ္ တ၀ိုက္မွာ နည္းနည္းေလးနာမည္ ထြက္လာတဲ့ ဇ ရွိတဲ့ လူငယ္ေျခတက္ ကေလးေပါ့..။ ဖိုးတုတ္ က ဆင္းရဲသား မဟုတ္ ၊ မိုက္ေၾကးခြဲခံ ရတဲ့အထဲ မပါေပမယ့္ လူမ်ိဳးျခား လူမိုက္ေတြ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ထဲ စိုးမိုးျခယ္လွယ္ေနတာ ကို လံုး၀ မေက်နပ္ ၊ ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြ သတၱိ နည္းလို႕ လူမ်ိဳးျခား လူမိုက္ေတြ ဗိုလ္က်ခံေနရတာ ကို မနွစ္ျမိဳ႔ ၊ ျပီးေတာ့ သိမ္ၾကီးေစ်း လွေဖ တို႕လို ျမန္မာ လူမိုက္ေတြ ကလည္း ကိုယ့္ အပိုင္ နယ္ေလာက္မွာ သာ က်ယ္နိုင္ျပီး တစ္ျခားနယ္ေတြမွာ ကုလား လူမိုက္ေတြ ျမန္မာ လူမ်ိဳးေတြကို အနိုင္က်င့္တဲ့ ကိစၥေတြကို လက္ေရွာင္ေနတတ္ ၾကတာ ဟာ ဒီကုလား လူမိုက္ေတြကို ျမန္မာ လူမိုက္ေတြ က ေၾကာက္လို႕ပဲလို႕ ယူဆမိျပီး ခံျပင္းေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ လူမိုက္ေလာက ထဲ ၀င္ဖို႕ ဖိုးတုတ္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကို ပိုမို ခိုင္မာေစမဲ့… ကိစၥတစ္ခု ေပၚလာ ပါေတာ့ တယ္ ။ ျပသနာက ဒါလ္ဟိုဇီလမ္း မွာအပိုင္စားျပီး ေစ်းသည္ေတြ ကို မိုက္ေၾကးလိုက္ ခြဲေနတဲ့ မတ္စတီးခန္း ရဲ႕ တပည့္ မာမြတ္ နဲ႕ဖိုးတုတ္ တို႕ စကားမ်ားရာ က ဖိုးတုတ္ က မာမြတ္ကို မူလီေခါင္းတပ္ တုတ္ နဲ႕ မေသ မရွင္ရိုက္လိုက္ရာ က စတာပါ..။ မာမြတ္ကုိ ရိုက္လိုက္တဲ့ ကိစၥအတြက္ လူမိုက္ေၾကာေနာေၾကေန တဲ့ မတ္စတီးခန္း က သူ႕တပည့္ကုလား လူမိုက္ေတြ ကို ဖိုးတုတ္ကို ရန္သြား မရွာၾကဖို႕ ၊ ဖိုးတုတ္ ဟာ မီးခဲ ျဖစ္လာနိုင္တယ္ ဆိုျပီး တားျမစ္ခဲ့ ပါေသးတယ္..။ ဒါေပမယ့္ မာမြတ္ ကိစၥမေက်နပ္ တဲ့ မတ္စတီးခန္း တပည္႔ နွစ္ေယာက္က ဖိုးတုတ္ ကို ျပသနာ ရွာၾကရာ မွာ နွစ္ေယာက္လံုး ဖိုးတုတ္ က ဓါးေျမာင္ နဲ႕ထိုးလႊတ္လိုက္ပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ လည္း မတ္စတီးခန္းေရာ ၊ ပုဏားဘထြန္း ပါ ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ဘာမွ ဖိုးတုတ္ ကို ျပသနာ လာမရွာၾကတာကိုက ဖိုးတုတ္အတြက္ ၀ိေရာဓိျဖစ္စရာ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္ ..။ ပုဏားဘထြန္းက သူ႔လူကို ထိရင္ ဘယ္လိုျပန္လုပ္တတ္သည္ ဆိုတာ ရာဇ၀င္ေတြ ရွိတာကို ဖိုးတုတ္သိ သည္.. ဒီအတိုင္း ထိုင္ေနျပီး သူလာမယ့္ အခ်ိန္ ေစာင့္ေနတာ ထက္ ပုဏားကို သြားရွင္းမည္။ ျပီးေတာ့ နယ္ေျမ အပိုင္လူမိုက္ေတြ ကို တစ္ေယာက္ျပီး တစ္ေယာက္ ဆက္ရွင္းဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါေတာ့ တယ္………..။ ဖိုးတုတ္ လူမိုက္ျဖစ္သြားျပီ..။ ……………………. ၁၉၃၂ ခုနွစ္ ၊ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ လမ္းမေတာ္ (၁၁)လမ္း ၊ လမ္းမေတာ္ တစ္ရပ္ကြက္လံုး မွ ဆင္းရဲသား ၊ လူခ်မ္းသာ ၊ ဖိုးတုတ္ ၏ မိဘမ်ားပါ မက်န္ ဖိန္႔ဖိန္႔ တုန္ေအာင္ ေၾကာက္ရြံ႕ရေသာ ၊ ရန္ကုန္ျမိဳ႕အတြင္းရွိ အျခားနယ္ေျမ အပိုင္စား လူမိုက္ အခ်င္းခ်င္းပင္ ဆရာၾကီး ဟု ေရွ႕က တပ္ေခၚ ရေလေသာ ပုဏားဘထြန္း ၏ အိမ္ေရွ႕သို႕ ျမေနေအာင္ေသြးထားသည့္ ငွက္ၾကီးေတာင္ ဓါးျဖင့္ လူမိုက္ေပါက္စ တစ္ေယာက္ရပ္ေနသည္…။ ဖိုးတုတ္……ငွက္ၾကီးေတာင္ဓါး ကို က်စ္က်စ္ပါေအာင္ ဆုတ္ျပီး တစ္ေယာက္ခ်င္း ဓါးခ်င္း ယွဥ္ခုတ္မည္ အိမ္ေပၚက ဆင္းခဲ့ ဖို႕ စိန္ေခၚပါတယ္ ။ တပည့္တပန္း အလြန္ေပါမ်ားျပီး လူမိုက္ အခ်င္းခ်င္းပင္ ေၾကာက္ရေသာ လူမိုက္ၾကီး ပုဏားဘထြန္း အိ္မ္ေပၚက လံုး၀ ဆင္းမလာ ။ တကယ္ေတာ့ ပုဏားဘထြန္းနဲ႕ ဖိုးတုတ္ အသက္ခ်င္း အရြယ္ခ်င္း ကြာလြန္းေနျပီ ။ ဘယ္ေလာက္ပဲ မိုက္ခဲ့ မိုက္ခဲ့ ႏြားအို က ေပါင္က်ိဳးေနျပီျဖစ္တဲ့ ပုဏား အေနျဖင့္ ဖိုးတုတ္ နွင့္္ တစ္ေယာယ္ခ်င္း ယွဥ္လို႕ မျဖစ္ နိုင္ေတာ့မွန္း သိသည္.. အိမ္ေပၚက လံုး၀ဆင္းမလာ ။ အၾကိမ္ၾကိမ္ စိန္ေခၚျပီး ဖိုးတုတ္က စကားတစ္ခြန္းေျပာ သြားသည္ ။ " ခင္ဗ်ားက လူမိုက္ ပုဏား မဟုတ္ေတာ့ဘူး.. ဆန္ေတာင္းတဲ့ ပု႑ားၿဖစ္သြားျပီ………. ဖိုးတုတ္ က ဒီေန႕က စျပီး လမ္းမေတာ္ လူမိုက္ျဖစ္သြားျပီ " တကယ့္ ၀ါရင့္လူမိုက္ၾကီး ပုဏားဘထြန္း ကိုပင္ အိမ္ေရွ႕သြား စိန္ေခၚေသာ ဖိုးတုတ္ သတင္း က တစ္ျခား နယ္ပယ္ ပိုင္ လူမိုက္ၾကီးေတြၾကား ဂရက္ ရိုက္သြားပါေတာ့တယ္…။ အဲ့ဒီလို နဲ႕ ရန္ကုန္ လူမိုက္ေလာက မွာ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ က အခ်ိန္တို အတြင္း ေနရာရခဲ့သူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္..။ ……………………….. လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ဆိုတာ အပိုင္း(၂) ……………………………… ကိုကိုေမာင္ေရးသားသည္။ ………………………………………………………………………… နယ္ခ်ဲ႕ဖိုးတုတ္ …………….. အဲ့ဒီေခတ္က ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ရပ္ကြက္ အသီးသီးမွာ တစ္ဗိုလ္ တစ္မင္း စိုးမိုး မင္းမူေနသည့္ ရပ္ကြက္ အပိုင္ စား လူမိုက္ မ်ား သာ ၾကီးစိုး ပါတယ္..။ လူမိုက္ အခ်င္းခ်င္းနယ္ မေက်ာ္ၾကပဲ နယ္ေက်ာ္ တဲ့ လူမိုက္ေတြ အတြက္လည္း ဇာတ္သိမ္း မေကာင္းခဲ့တာ ထံုးစံလိုျဖစ္ေန ခဲ့ပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ကေတာ့ လမ္းမေတာ္ တစ္ရပ္ကြက္ထဲ မွာ ထိုင္ျပီး မင္းမူေနရံု နဲ႕ ေက်နပ္ နိုင္သူ မဟုတ္ပါဘူး..။ ဖိုးတုတ္ ပထမဆံုး မ်က္ေစာင္းထုိးတာ ကေတာ့ ပန္းဆိုးတန္းလမ္း ပါ.. ။ ပန္းဆိုးတန္းလမ္း မွာက ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ၊ ေက်ာက္တံတား လူမိုက္ မတ္စတီးခန္း ၾကီးစိုးေနပါတယ္ ။ မတ္စတီးခန္း က ေတာ့ သူ႕လက္ရံုး မာမြတ္ကိစၥျပီး ကတည္းက ဖိုးတုတ္ကို ေ၇ွာင္ဖို႕ သူ႕တပည့္ေတြကို မွာပါတယ္.. ဒါေပမယ့္…………ဖိုးတုတ္ ပန္းဆိုးတန္း ကို ကိစၥ တစ္ခုနဲ႕သြားတဲ့ ည မွာ မတ္စတီးခန္း တပည့္ တစ္ေယာက္ က နယ္ေက်ာ္လာ တယ္ဆိုျပီး ဖိုးတုတ္ကို ရင့္ရင့္ သီးသီးေျပာခဲ့တဲ့ အတြက္ အဲ့ဒီ လူမိုက္ ဟာ ဖိုးတုတ္ ဓါးခ်က္နဲ႕ အူပြင့္တဲ့ အထိ အထိုးခံခဲ့ ရပါေတာ့တယ္..။ မတ္စတီးခန္း ဟာ ဖိုးတုတ္ နဲ႕တိုက္ရိုက္ေတြ႕မယ္ ထင္ခဲ့ေပမယ့္… သူ တကယ္ရင္ဆိုင္ လိုက္ရတာက သူ႕ဗိုလ္တစ္ေထာင္နယ္ထဲ က လူမိုက္ေပါက္စေလး ငမိုး ပါပဲ..။ မတ္စတီးခန္း ရဲ႕ တပည့္ေတြ ၾကီးစိုးေန တဲ့ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ဘုရားပြဲေတာ္ ညတစ္ည မွာ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ျမိဳ႕နယ္ ထဲက ပ်ံက်ေပေတေနတဲ့ ဆိုးသြမ္း လူငယ္ေလး တစ္ေယာက္က မတ္စတီးခန္း တပည့္ ကုလားလူမိုက္ (၈)ေယာက္ကို ဓါးနဲ႕ ၀င္ ပိုင္းပါတယ္ ။ ကုလားလူမိုက္ (၃)ေယာက္ ေသလုေမ်ာပါး ဒဏ္ရာရသြားၾကျပီး က်န္တဲ့ လူမိုက္ေတြလည္းေခြးေျပး ၀က္ေျပး ေျပးခဲ့ ရပါေတာ့တယ္…. ဒီအခ်ိန္က စလို႕ မက္စတီးခန္း ဟာ ပန္းဆိုးတန္း ကို ဖိုးတုတ္လက္ ၊ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ကို ငမိုးလက္ အပ္ျပီး လူမိုက္ေလာက ကေန တစ္ျဖည္းျဖည္းေနာက္ဆုတ္ သြားပါေတာ့ တယ္..။ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ နဲ႕ မေရွးမေနွာင္း မွာပဲ ဓားေရးၾကြယ္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ငမိုး ရဲ႕ နာမည္ ဟာလည္း ရန္ကုန္ လူမိုက္ေလာက မွာ တျဖည္းျဖည္းၾကီးမား လာပါေတာ့တယ္..။ ……………………………….. ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးရဲ႕ ဧည့္၀တ္ ……………………………………. ငမိုး ပခံုးခ်င္းယွဥ္လာျပီ ဆိုတာနဲ႕ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ က သူ႕ထံုးစံ အတိုင္း ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဖို႕ ဆံုးျဖတ္ လိုက္ပါေတာ့တယ္..။ ရန္ကုန္ရဲ႕ ခ်မ္းစီးစီး ဒီဇင္ဘာ မနက္ခင္း တစ္ခုမွာ သကၠလပ္ အကၤ်ီအထူစားေအာက္မွာ ဓားရွည္ တစ္ေခ်ာင္း ကို လြယ္ျပီး ဘိုကေလးေစ်း (ဘရုတ္ကင္းေစ်း) လမ္းထဲ ကို ၀င္လာတဲ့ ဖိုးတုတ္ ကို ေတြ႕ရပါတယ္..။ ဖိုးတုတ္က ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးအိမ္ေရွ႕ရပ္လိုက္တယ္ဆိုလ်ွင္ပဲ…ငမိုးဘာလုပ္ရမွန္းမသိ ျပဴးျပဴး ျပာျပာျဖစ္ သြားပါတယ္ …. ငမိုး ခ်က္ခ်င္း အိမ္ေပၚကေျပးဆင္းျပီး လာရင္း ကိစ ၥကိုေမး ပါေတာ့တယ္.။ ဖိုးတုတ္ က သကၠလပ္ အကၤ်ီ ကို ဆြဲခြ်တ္ျပီး ရင္ဘတ္ကိုေကာ့ေပးသည္.. ေအး ငမိုး မင္းဓါးေရးထက္ တယ္ဆိုလို႕ ငါလာ အထုိးခံၾကည့္တာ ဟု ေအာ္ၾကီး ဟစ္က်ယ္ေျပာေတာ့သည္ ။ ငမိုးကလည္း လူနပ္…။ ပုဏားလိုေတာ့ အရွက္ကြဲ မခံနိုင္ ။ ဒီေတာ့ ဖိုးတုတ္ ကို ျပံဳးျပရင္း "ဟာ အကိုၾကီး ကလည္း မဟုတ္တာ ဒီအေၾကာင္းေတြ မေျပာပါနဲ႕ ကြ်န္ေတာ္တို႕ဗမာညီအစ္ကို ခ်င္း ၾကား မွာ ဒါမ်ိဳးေတြရွိေသးလားဗ်ာ.. အကိုေတြ႕ခ်င္ရင္ေခၚခိုင္း လိုက္ေပါ့..တကူးတက ကြ်န္ေတာ့္ဆီ လာေနရ တယ္လို႕" "ေအး မင္းက ဗိုလ္တစ္ေထာင္ မွာ ဗိုလ္မထားဘူး ဆိုလို႕.. ငါကလည္း ဗိုလ္လာ လုပ္တာေလကြာ" "ဟာ အကိုၾကီးရာ ကြ်န္ေတာ့္ ကို မၾကိဳက္တာရွိရင္ ဆံုးမလို႕ရပါတယ္.. နာခံပါ့မယ္..ကြ်န္ေတာ္ အကိုၾကီး ကို ဧည့္၀တ္ျပဳပါရေစ " ဖိုးတုတ္ ဘာမွ မေျပာေတာ့ပါ… ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ငမိုး … နယ္ေျမ ခ်င္း စည္းမေက်ာ္ ဖို႕သာေျပာ ခဲ့ျပီး ..။ အျပန္တြင္ေတာ့ အလာတုန္း ကလို မဟုတ္…………ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ငမိုးပိုင္ ရထားလံုးနွင့္ ဖိုးတုတ္ကို အိမ္အေရာက္ လိုက္ျပန္ပို႕ေပးပါေတာ့တယ္………….။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က စျပီး ဗိုလ္တစ္ေထာင္ ငမိုး ေသဒဏ္ က်သြားတဲ့ အခ်ိန္အထိ ဖိုးတုတ္နဲ႕ ငမိုးတို႕ဟာ သံခင္း တမန္ခင္း ဆက္ဆံေရးနဲ႕ ဘာျပသနာ မွ ထပ္မျဖစ္ၾကေတာ့ပါဘူး..။ ……………………. သူေဌးဖိုးတုတ္ …………………. လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ဟာ အရင္ လူမို္က္ေတြလို ကိုယ့္နယ္ေျမ က်ဥ္းက်ဥ္းေလး ထဲ မင္းမူေနတာ မဟုတ္ တဲ့အတြက္ ၾကည္ျမင္တိုင္ ၊ ပုဇြန္ေတာင္ ၊ လသာ ၊ ကမ္းနားလမ္း သိမ္ၾကီးေစ်း လူမိုက္ေတြက အစ ဖိုးတုတ္ရဲ႕ တပည့္အျဖစ္ ၀င္ေရာက္လာျပီး နယ္ေျမဆိုင္ရာ ဆက္ေၾကး တစ္ပုံကို လမ္းမေတာ္ ဖုိးတုတ္ထံ သြင္းၾကရပါေတာ့တယ္ ..။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ထဲ က ဘိန္းခန္းမ်ား ၊ ဇိန္ခန္းမ်ား ၊ ဟိုတယ္မ်ား ၊ ေပ်ာ္ပြဲစား ရံုၾကီးမ်ား မွ အစ သိမ္ၾကီးေစ်း၊ သံေစ်း ရွိ အေရာင္းအ၀ယ္ ဒိုင္ၾကီးမ်ား၊ ေလာင္းကစား ၀ိုင္းမ်ား အလယ္ ၊ ၾကည့္ျမင့္တိုင္ စက္ဆန္း ေျပး ဆြဲေသာ ဘတ္စ္ကားလိုင္းေတြ ၊ ဂိတ္ထုိးသည့္ Taxi ကားမ်ား အဆံုး လစဥ္ ဆက္ေၾကး မ်ားအား ဖိုးတုတ္ ထံ ေပးသြင္းရေတာ့သည္..။ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ၀င္ေငြက တစ္လလ်ွင္ (၃၀၀၀)နီးပါး ရွိသည္ ဟု ခန္႔မွန္းၾက သလို ဖယ္မလီယာ ကား(၂)စီးနွင့္ ေမာ္ေတာ္ တစီးပိုင္သည္ အထိ ၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာ လာခဲ့ေတာ့သည္..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္က ရာဇ၀တ္မႈမ်ား လိုက္ရာတြင္ နာမည္ၾကီးေသာ ေရွ႕ေနၾကီး ပန္ကာေအးကို လို လူကို ပင္ ဥပေဒ အၾကံေပးအျဖစ္ လစာေပး ငွားထားလိုက္ေသးသည္..။ နာမည္ၾကီးလာသည္ နွင့္အမ်ွ အေပါင္းအသင္း မ်ားလာသည္ ။ ဗိုလ္ေအာင္ဒင္ ရုပ္ရွင္မင္းသား ခင္ေမာင္ရင္ ၊ ဇာတ္မင္းသားေရႊက်ီးညိဳ တို႕ ဖိုးတုတ္နွင့္ တတြဲတြဲ ျဖစ္လာသည္ ။ နိုင္ငံေရးေလာက မွ အမတ္ မ်ားနွင့္ တစ္စားပြဲတည္း ထိုင္ေသာက္နိုင္သည္ အထိ ဖိုးတုတ္ ပါ၀ါက ၾကီးမားခဲ့သည္ ။ …………………………………. အခ်စ္လူၾကမ္း ဖိုးတုတ္ ……………………………. လူမိုက္ ဆိုတာ ဂ်ိဳနဲ႕လား ဆုိေသာ ဆိုရိုးစကား ရွိပါတယ္… ဖိုးတုတ္ က ဂ်ိဳနဲ႕ လူမိုက္ မဟုတ္ေပမယ့္ နွလံုးသား နဲ႕ လူမိုက္ပါ……….။ ဖိုးတုတ္ နွလံုးသား ကို ညိွငင္ ဖမ္းစားထားတာ က လမ္းမေတာ္ သူ တရုတ္ကျပား မသင္းျမ..။ မသင္းျမ က အေဖ မရွိေတာ့ အေမနဲ႕အေဒၚက လမ္းမေေတာ္ (၂၄)လမ္း၊ ကြမ္းတန္းေစ်း တြင္ ေစ်းေရာင္း တဲ့ သူေတြ.. ဖိုးတုတ္ အေမနဲ႕ မသင္းျမ အေမက ဥပုသ္ေစာင့္ ၊ ဘုရားသြား အတူတူ လူရင္းေတြ..။ ေငြေရးေၾကးေရးေတာင့္တင္းျပီး ဖိုးတုတ္ အေမ ေဒၚခ်စ္ပု ေငြလို လ်ွင္ မသင္းျမ တို႕ မိဘေတြ က ေထာက္ ပံ့ေနၾက။ မသင္းျမ ကို ဖိုးတုတ္ ၾကိဳက္တယ္.. ဒါေပမယ့္ ဖြင့္မေျပာရဲ ခဲ့… မသင္းျမ ေရွ႕ေရာက္ လ်ွင္ပင္ လူမိုက္ၾကီး က ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ စကားမေျပာရဲရွာ ..။ ဒါေပမယ့္ တပည့္ အရင္းေတြ..အေပါင္းအသင္း အရင္းေတြ နဲ႕ အတူတူေသာက္ၾကတဲ့ အရက္၀ိုင္း မွာေတာ့ ဖိုးတုတ္ၾကီး ရဲ႕ ရင္တြင္းေ၀ဒနာေတြ က အန္အန္ ထြက္လာ တတ္လို႕…. ဖိုးတုတ္ ရင္တြင္းက အခ်စ္ ဓာတ္ေတြ ကို သူ႔ညီ ဘသိန္းနဲ႕ တပည့္ ရင္းေတြျဖစ္တဲ့ လသာ လူမိုက္ စံဘေသာင္းရီ (ေခၚ) ဂႏၵမာ ေဆာင္းရင္ ၊ ကမ္းနားလမ္း အုန္းေဖ ၊ လြစ္စ္လမ္း ငညြန္႕ ၊ တာေမြေအာင္ဘ ၊ လက္ေကာက္ ခ်န္ထြန္း တို႕က အူမေခ်းခါး မၾကားခ်င္ မွ အဆံုး သိထားျပီးသား..။ မသင္းျမ က ဘာသာ တရားရဲ႕ အရိပ္ေအာက္မွာ ၾကီးျပင္း လာခဲ့တဲ့ မိန္းကေလး ပီပီ ဖိုးတုတ္လို နာမည္ ၾကီး လူမိုက္ ကို ေ၀းေ၀းေရွာင္ ပါတယ္.. ဒါေပမယ့္ မသင္းျမက ဖိုးတုတ္ညီ ကိုဘသိန္း နဲ႕ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ရင္းနွီးပါတယ္တဲ့……။ ေစ်းထဲမွာ မသင္းျမ ကလည္း မဟုတ္မခံ ဇတ္ဇတ္ၾကဲ…ဆိုေတာ့ ဘသိန္း က သူ႕အကိုနဲ႕ စိတ္ခ်င္းတူ သဟဲ့ ဆိုျပီး မသင္းျမ ကို သူ႕အကို ဖိုးတုတ္နဲ႕ ၾကိတ္ သေဘာတူေနပါတယ္ ။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲ့ဒီေန႕က… မသင္းျမ ေစ်းေရာင္း တဲ့ေနရာကို ဘသိန္း ေရာက္လာျပီး ကိုဖိုးတုတ္ က မသင္းျမ ကို ခ်စ္ေၾကာင္း ၾကိဳက္ေၾကာငး္ ကို ေအာင္သြယ္ေျပာပါေတာ့တယ္.. အဲ့ဒီမွာ မသင္းျမက ဘသိန္းကို ခဲနဲ႕ေကာက္ထု လိုက္ပါေလေရာလား…နဖူး အာလူးသီးၾကီး ကို အုပ္ျပီး ေအာင္သြယ္ေတာ္ ဘသိန္းက စပ္ျဖဲျဖဲ နဲ႕ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ လွည့္ေျပးလာခဲ့ပါတယ္..။ အဲ့ဒီညက လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ နွင့္ တြဲဖက္ ရုပ္ရွင္ မင္းသားခင္ေမာင္ရင္ ၊ ဇာတ္မင္းသား ေရႊက်ီးညိဳ ၊ ရုပ္ရွင္ မင္းသားေက်ာ္စိုး တို႕ နန္းသီတာ ဆိပ္ကမ္းက သေဘၤာ တစ္စီးေပၚမွာ ေလညွင္း ခံရင္း အရက္ေသာက္ခဲ့ရာ မွ အမူးလြန္သြားခဲ့ ပါတယ္..။ ခင္ေမာင္ရင္ ကားနဲ႕ ဖိုးတုတ္ ကို အိမ္အထိ လိုက္ပို႔ၾကျပီး သူငယ္ခ်င္းေတြျပန္သြားၾကေတာ့ ဖိုးတုတ္ အိပ္ေပ်ာ္သြား ပါေလေရာလား..။ မနက္ မိုးလင္းေတာ့ အခန္း တံခါးေခါက္သံေၾကာင့္ ဖိုးတုတ္ တံခါးကို ဆြဲဖြင့္လိုက္ေတာ့…သူ႕ညီ ဘသိန္း နဲ႕ တပည့္ေတြက မိန္းမ တစ္ေယာက္ကို အတင္းဆြဲေခၚလာျပီး ဖိုးတုတ္ အခန္းထဲ အတင္း တြန္းပို႕ေတာ့ ပါေလေရာ..။ "ေဟ့ ေကာင္ေတြ ဒါ ဘာလုပ္တာလဲ" "အကိုပဲ ညက မသင္းျမ ကို မရရင္ ေသေတာ့မယ္ဆို..အဲ့ဒါနဲ႕ က်ဳပ္တို႕ စီမံလာေပးတာ" ဘသိန္း က ေျပာေျပာ ဆုိဆိုနွင့္ တံခါးကို ဆြဲပိတ္ လိုက္ျပီး အျပင္က ေသာ့ခတ္ လိုက္ပါေတာ့တယ္..။ (အမွန္က မင္းသား ခင္ေမာင္ရင္ စနက္ပါ.. ကိုဖိုးတုတ္ ကိုလိုက္ပိုိ႕ရင္း ကေန ဖိုးတုတ္ ညီနဲ႕တပည့္ ေတြကို မင္းတို႕ အကိုေတာ့ မသင္းျမ ကို မရရင္ နန္းသီတာ ဆိပ္က ခုန္ခ်မယ္ လုပ္ေနလို႕ မူးေအာင္ တိုက္ျပီးျပန္ေခၚ လာတာ ဆိုျပီး သရုပ္ေဆာင္ျပ သြားတာကို တပည့္ေတြက အတည္ ထင္ျပီး အခုလို လုပ္ေပး လိုက္ၾကတာပါ..ပဲ) ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ ကို ေဒါသ ထြက္သလို..မသင္းျမ ကို အားနာေနသည္ ။ မသင္းျမ က ငိုယိုေနတာျမင္ ရေတာ့ သူ စိတ္မေကာင္း.. ျပီးေတာ့ မသင္းျမ အေမေတြ က သူ႕အေမ ရဲ႕ ေက်းဇူးရွင္ေတြ…. အခုေတာ့ ဘသိန္း နဲ႕ တပည့္ေတြေၾကာင့္ အေမ မ်က္နွာပ်က္ ရေတာ့မည္.. ဖိုးတုတ္ ကို ဆဲသည္ ။ ဖိုးတုတ္က ရွင္းျပသည္ ။ တကယ္ေတာ့ ဘသိန္း နွင့္တပည့္မ်ား က မသင္းျမ အိမ္ကေန ေစ်းကို အထြက္မွာ ကားေပၚ တင္ဆြဲလာ ခဲ့ျခင္းတဲ့….. ရန္ကုန္ တစ္ျမိဳ႕လံုး လႊမ္းမိုးေနသည့္ ဖိုးတုတ္ ၊ ဒုစရိုက္ သမားတိုင္း ဦးညြႊတ္ရေသာ ဖိုးတုတ္ ၊ အသက္ အရြယ္ နွင့္ ဥစၥာပစၥည္း ရွိေသာ သူေဌးေလး ဖုိးတုတ္ ၊ ေသရဲ ၊ သတ္ရဲ ၊ ရိုက္ရဲ လူမိုက္ၾကီး ဖိုးတုတ္ .. အခုေတာ့ မသင္းျမ ကို ေတာင္းပန္စကားေတြ တတြတ္တြတ္ ဆိုေနရွာသည္။ မသင္းျမ ကလည္း လူမိုက္ေတြ ေပါမ်ား လွသည့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ၾကီးေတြ မိန္းမသားေတြ ခ်ည္း ေစ်းေရာင္း စားေနရ သည့္ ဘ၀က မလံုျခံဳ.. ဖုိးတုတ္နွင့္ ပတ္သက္မိလ်ွင္ မိမိ မိဘအသိုင္းအ၀ိုင္း အားလံုးကို ဘယ္သူ မွ မတို႕ရဲ မထိရဲသည့္ လံုျခံဳမႈ ရလာနိုင္သည္ ကိုေတြးမိသြားတယ္ ထင္ပါရဲ႕…။ အဲ့ဒီ အခန္းေလးထဲ မွာ ဖိုးတုတ္ လူပ်ိဳဘ၀ တစ္စခန္း သိမ္းသြားေတာ့သည္။ ……………………………………. ဖိုးတုတ္ အတု (သို႕) လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ ……………………. မဂၤလာေဆာင္ ခါနီး ေပ်ာ္ရႊင္ေနေသာ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ေဒါသ ထြက္ေနပါတယ္..။ သားလုပ္ သမ်ွ ခ်ိဳသည္ ခါးသည္ မေျပာဖူးေသာ မိခင္ၾကီး ေဒၚခ်စ္ပု က အခု နာနာၾကည္းၾကည္းနွင့္ လာေျပာ သြားတဲ့ စကားက…..ဖိုးတုတ္ ကို ယမ္းပံု မီးက်ေစပါေတာ့တယ္။ "ဖိုးတုတ္ နင္ လူမိုက္ ရံုတင္ မကေတာ့ဘူး လူလိမ္ လူယုတ္မာျဖစ္ေနျပီ…. ငါတို႕ ေစ်းေရာင္းစား လာ တာ တစ္သက္လံုး သူတစ္ပါး ပစၥည္းကိုမလိမ္မညာ ခဲ့ဘူး..နင့္ က်မွ တစ္ေစ်း လံုး ဟိုးဟိုးေက်ာ္ ကလိမ္ ဖိုးတုတ္ျဖစ္ေနပါလားဟဲ့" တဲ့ ။ တပည့္ေတြ ကို စံုစမ္းခိုင္းၾကည့္ေတာ့ ဟုတ္သည္ ။ သိမ္ၾကီးေစ်း နဲ႕ လသာ တစ္၀ိုက္မွာ ဖိုးတုတ္ ဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႕ ကုန္ေတြ မွာျပီးနယ္ပို႕ သတဲ့.. ျပီးေတာ့ ကုန္သည္ေတြ ကို ပိုက္ဆံ မရွင္းပဲ ေျဗာင္လိမ္သည္ ။ ကုန္သည္ေတြ ခမ်ာ လည္း ဖိုးတုတ္ ဆိုသည့္ နာမည္ၾကား သည္နွင့္ပင္ သြား မေတာင္းရဲေတာ့ေခ်..။ ဖိုးတုတ္ ဓါးဆြဲျပီး ဆင္းလာခဲ့သည္……………….။ ………..အဲ့ဒီ ဖိုးတုတ္ က ဘယ္သူလဲ ။ ၾကာၾကာ မစံုစမ္းရ..လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ေတာ့ မဟုတ္ လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ တဲ့ ပြဲစား ဖိုးတုတ္လို႕လဲ ေခၚသတဲ့..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္…..လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ရျပီ..။ မၾကာမီ……..ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ လက္ထဲမွာ ယက္ကန္ယက္ကန္ နဲ႕ မူးေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ ပါလာ ပါေတာ့တယ္..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ကို အထင္ေသး သည့္ အမူအယာျဖင့္ လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္က ၾကည့္လိုက္သည္။ "ခင္ဗ်ား..ဘယ္သူလဲ..က်ဳပ္ကို ဘယ္သူမွတ္ လို႕ ဒီလိုေခၚလာတာလဲ ..ေသခ်င္လို႕လား" လမ္း(၃၀) က ေဟာက္သည္..လမ္းမေတာ္ က ရယ္သည္.။ "က်ဳပ္နာမည္ ဖိုးတုတ္ဗ်..ဖိုးတုတ္..ခင္ဗ်ားၾကားဖူးတယ္ မွတ္လား" လမ္း(၃၀) က ထပ္ေဟာက္သည္။ "ေအး မင္းက ဖုိးတုတ္ ဆို ေရာ့.." လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ကိုင္ေနက် မူလီေခါင္းတပ္ ၾကိမ္လံုးက လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ မ်က္နွာေပၚ ကန့္လန္႔ျဖတ္ က်သြားသည္ ။ လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ေခြသြားသည္..။ "ခင္ဗ်ား ဘယ္သူလဲ..က်ဳပ္ အေၾကာင္း မသိေသးဘူး ထင္တယ္" "ေအး..မင္း ငါ့ကို သိကၡာခ် တယ္..လူလိမ္..ေခြး" "က်ဳပ္ အလုပ္က်ဳပ္ လုပ္တာ ခင္ဗ်ားကို ဘာသိကၡာ ခ်ေနလို႕လဲ" လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ကလည္း…….ျပန္ ခံပက္သည္ ။ "မေအ -ိုး………..ငါ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ကြ" ဒီေတာ့မွ လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ ေခါင္းနပန္းၾကီး သြားပါေတာ့တယ္……သြားျပီ သူ႕ဘ၀..။ "မင္းလိမ္ ထားတာေတြ (၃)ရက္ အတြင္း ျပန္ေပး..မေပးရင္………………" လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ စကားမဆံုးလိုက္ သလို လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္လည္း စကားေျပာခြင့္ မရလိုက္ပါ.. မူလီေခါင္း တပ္ၾကိမ္လံုးက လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ေခါင္းေပၚ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ေရာက္လာပါေတာ့ တယ္…………။ (၃)ရက္ေျမာက္ေန႔ တြင္ လမ္း(၃၀) ဖိုးတုတ္ သည္ သူ႕အိမ္ ကိုေရာင္းခ်ျပီး အေၾကြးမ်ား ေခ်သြားပါေတာ့ တယ္……….။ ……………………………………. ဖိုးတုတ္ကို နိုင္တဲ့သူ ေပၚျပီ …………………………………………. လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္.. မသင္းျမ နဲ႕ မဂၤလာေဆာင္ အျပီးမွာေတာ့ ဖိုးတုတ္ ကို နိုင္တဲ့သူ ေပၚလာခဲ့ပါျပီ။ ဟုတ္ပါတယ္………..သူကေတာ့ ဖိုးတုတ္ ရဲ႕ ခ်စ္လွစြာေသာ ဇနီး မသင္းျမ ပါပဲ..။ အိမ္ေပၚ တြင္ အရင္လို တပည့္ေတြ ေဘာ္ဒါေတြ နွင့္ အရက္၀ိုင္းဖြဲ႕ မေသာက္ရ ။ တစ္ျခားမိန္းမေတြ မေခၚတင္ရ..။ ၀က္သား မစားရ..။ လူမိုက္ၾကီး လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ဒီဥပေဒေတြ ကို နာခံရသည္……..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ကို ေျပာခ်င္ဆိုခ်င္ သည့္ ကိစၥမ်ား အတြက္ မသင္းျမ ကို သြားကပ္ရတဲ့ သူေတြ ေတာင္ ရွိ လာပါေတာ့တယ္…….။ တစ္ခါေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ နွင့္ လမ္းမေတာ္ အက္စပက္ေတာ္ (၁)ဦး တို႕ လသာလမ္းရွိ တရုတ္ ထမင္းဆိုင္ တစ္ခုတြင္ သြားစားၾကပါတယ္…။ ဖိုးတုတ္တို႕ က ဟင္းရည္ ထပ္ေတာင္းသည့္ အခါ ဆိုင္ရွင္နွင့္ စကားမ်ားၾက ပါတယ္.. ဆိုင္ရွင္ တရုတ္ ကလည္း လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္မွန္း မသိပါဘူး..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္က ေငြရွင္း ဖို႕ တရုတ္ ထမင္းဆိုင္ရွင္ ရွိရာ ေကာင္တာ ကို လွမ္းေခၚတဲ့ အခါ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ တရုတ္က အလုပ္သမားရွိ တယ္ ငါ ဆိုင္ရွင္ကြ..မင္း ဘာေကာင္လဲ ဆိုျပီး ရင့္ရင့္ သီးသီး ေျပာ လာပါေတာ့တယ္… ဖိုးတုတ္က ေကာင္တာ ကို ထသြားျပီး ဆိုင္ရွင္ မ်က္နွာကို လက္သီး နဲ႕ထိုးလိုက္ပါတယ္…. အဲ့ဒီမွာ ဆိုင္ရွင္ တရုတ္ ကလည္း တုတ္နွင့္ ရိုက္ရန္ ေျပးထြက္ လာပါေတာ့တယ္..။ ဖိုးတုတ္ က ခါးၾကား က ဓါးကို ထုတ္လိုက္ေပမယ့္..အတူ ပါလာတဲ့ ပုလိပ္ အရာရွိက ဆြဲေခၚသြားလို႕ လွည့္ျပန္ ခဲ့ရပါတယ္..။ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ လည္း ေနာက္ပိုင္း မွ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္မွန္းသိလို႕ ေတာ္ေတာ္ ထိတ္လန္႔သြားပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္က်သြားပါျပီ……….။ သူတို႕ဆရာကို မေလးမစား လုပ္ရေကာင္းလား ဆိုျပီး ဒီကိစၥကို သိသြားတဲ့ ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ က ေဒါသူပုန္ ထၾကပါတယ္……..။ အထူး သျဖင့္ လသာ လူမိုက္ စံဘေသာင္းရီ (ေခၚ) ဂႏၵမာ ေဆာင္းရင္ ပါ။ သူ႕နယ္ေျမ ထဲမွာ သူ႕ဆရာ ဖိုးတုတ္ကို မေလးမစား လုပ္ခံရသည္ ဆိုကတည္းက ေသာင္းရီ ေဒါသ အလိပ္ လိုက္ ထြက္လာ ပါေတာ့တယ္.. ျပီးေတာ့ ကိုဖိုးတုတ္ သူ႕ကို ညိဳးမည္ကို သူေၾကာက္သည္ ။ ဒီေတာ့ ေနာက္တစ္ေန႕ မွာပဲ စံဘေသာင္းရီ တို႕အုပ္စု တရုတ္ ထမင္းဆိုင္ကို ၀င္ေရာက္ ဖ်က္ဆီး ပါေတာ့တယ္ ။ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ တရုတ္ကို လည္း ေၾကးအိုးျပဳတ္သည့္ အိုးထဲ လက္ထည့္နွစ္သည့္ အထိ လုပ္ခဲ့ၾက သည္……………လူမိုက္တို ႔၏ နွိပ္စက္မႈေၾကာင့္ ဆိုင္ရွင္ တရုတ္ ရန္ကုန္ေဆးရံု တင္လိုက္ရ ပါေတာ့တယ္…….။ အဂၤလိပ္ အစိုးရပိုင္း အထိေပါက္ေနေသာ ဆိုင္ရွင္ တရုတ္၏ ေဆြမ်ိဳး မ်ားက ဖိုးတုတ္ ၏ ဇနီး မသင္းျမ ထံ လာေရာက္ျပီး ဖိုးတုတ္ အား ကူညီ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ လာေရာက္ အသနားခံသြားၾက ပါတယ္..။ မသင္းျမ နွင့္ ဖိုးတုတ္ရန္ျဖစ္ၾကသည္……..။ ေနာက္ဆံုး ကြဲမည္ ကြာမည္ အထိျဖစ္လာေတာ့……………ဖိုးတုတ္ ညီ ဖူးစာရွင္ ဘသိန္းက ဖိုးတုတ္ ေလးစား ရတဲ့ ငယ္ဆရာၾကီး မ်ားျဖစ္တဲ့ ဦးဆင္ ၊ ဦးသင္ ၊ ဦးေအာင္ဒြန္း ၊ လမ္းမေတာ္ ဘံုေက်ာင္း ဆရာ ေဘာမ်ိဳးရွဴး တို႕ကို သြားေခၚရပါေတာ့တယ္……။ လူၾကီးေတြ ဆံုးမေတာ့ ဖိုးတုတ္ နာခံရွာသည္..အထူး သျဖင့္ လူမိုက္ မယား ေသာကမ်ား ဆိုသည့္ စကား ကို ဖိုးတုတ္ နာခဲ့သည္….။ မသင္းျမ ကို ေတာင္းပန္ေတာ့ မသင္းျမ က လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ကို ဘာသာေရး ကိစၥဘက္ အားစိုက္ရန္ တိုက္တြန္းေတာ့ သည္..။ လူမိုက္ၾကီး ဖိုးတုတ္ ကြ်တ္တန္း ၀င္မည္လား……….။ ………………………………………… ကုလား - ဗမာ ရိုက္ပြဲ …………………………….. ၁၉၃၈ ခုနွစ္……… ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းရွိ ျမန္မာျပည္ အေျခခ် ကုလားနိုင္ငံေရး သမားမ်ားက ေျမွာက္ပင့္ေပးၾက သျဖင့္ အိႏၵိယ ကူလီမ်ား လုပ္ခ တုိးေပးေရး သပိတ္ေမွာက္ၾကသည္ ။ ထိုေခတ္ က ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္း တြင္ ဗမာလူမ်ိဳး ကူလီမ်ား အလုပ္လုပ္ခြင့္ မရၾက ။ ကူလီေခါင္း နာရရမ္းဆင္ ဆိုသည့္ ကုလားက ဆိပ္ကမ္း အာဏာပို္င္ မ်ားနွင့္ေပါင္းျပီး ၾကီးစိုးထား ပါတယ္..။ အိႏၵိယကူလီေတြ သပိတ္ေမွာက္လိုက္တဲ့ အတြက္ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္း လုပ္ငန္းရွင္ေတြ အတြက္ အၾကီး အက်ယ္ ဂယက္ရိုက္စရာျဖစ္လာ ပါေတာ့တယ္…..။ နဂို ကတည္းက နရရမ္းဆင္ ကို အျငိတိုက္ဖို႕ၾကံရြယ္ထား တဲ့ ဖိုးတုတ္ အတြက္ေတာ့ အခြင့္အေရး ျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္…။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ က သူ႕တပည့္ေတြ ကို စုေ၀းျပီး ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ထဲ ကူလီ လုပ္ခ်င္တဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳး အလုပ္လက္မဲ့ေတြ ကို စုေ၀းေစခဲ့ပါတယ္..။ ျပီးေတာ့ ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္ နဲ႕သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုျပီး သပိတ္ေမွာက္ေန တဲ့ ကုလား ကူလီေတြ အစား ဗမာ ကူလီေတြက အလုပ္၀င္နိုင္ေၾကာင္း သြားေရာက္ ညိွနွိုင္းပါေတာ့တယ္…..။ ဆိပ္ကမ္း အာဏာပိုင္ေတြ နဲ႕ ကုန္သည္ၾကီးေတြ က ၀မ္းသာ အားရ သေဘာတူျပီး ဗမာ ကူလီေတြကို ခ်က္ခ်င္း အလုပ္ဆင္းခိုင္း ပါေတာ့တယ္…။ ဒီလိုနဲ႕ ၾကာၾကာ မေနနိုင္ေတာ့တဲ့ ကုလား ကူလီေတြ က သပိတ္လွန္ျပီး လုပ္ငန္းျပန္၀င္ တဲ့ အခါ ဗမာ ကူလီေတြ နဲ႕ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ပါေတာ့တယ္…။ အဲ့ဒီ ဂယက္က စျပီး ျမန္မာျပည္ အနွံ႔ ကုလား - ဗမာ ရိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ကုန္ ပါေတာ့တယ္..။ အလုပ္ရဖို႕ ကူညီေပး ခဲ့တဲ့ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ကို ဗမာ ကူလီေတြက တစ္ေန႕ကို ေငြ(၃၀၀) က်ပ္ေန႔စဥ္ ေပးေနရတဲ့ အခ်ိန္ပါ……….။ ဖိုးတုတ္နဲ႕ သူ႕တပည့္ လူမိုက္ေတြ ကုလား - ဗမာ အဓိကရုဏ္းထဲ ပါ၀င္လာတဲ့ အခါ အထူးသျဖင့္ ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္း တ၀ိုက္က ေဂၚရင္ဂ်ီ ကုလားမ်ား အထိနာ ကုန္ပါေတာ့တယ္..။ ဒီေတာ့မွ အစိုးရက လည္း အဓိကရုဏ္း ကို ၀င္ေရာက္နွိမ္နင္း ရပါေတာ့တယ္ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္နွင့္ အစိုးရက ပါ အဓိကရုဏ္းထဲ ပါျပီဆိုေတာ့ အားလံုးျငိမ္က် သြားေတာ့သည္……..။ ဒီလိုနဲ႕ အဲ့ဒီ အခ်ိန္က စလို႕ အစိုးရ အဖြဲ႕နိုင္ငံေရးသမားေတြ အတြက္ ဖိုးတုတ္ ဟာ ေလ်ာ့တြက္လို႕မရ တဲ့ အင္အားစု တစ္ခုမွန္း သိသြားၾကပါေတာ့တယ္..။ …………………………….. ဘုရားဒကာဖိုးတုတ္ ……………………….. ကုလား - ဗမာ အဓိကရုဏ္းျပီးတဲ့ေနာက္ မသင္းျမ ကို ကတိေပးခဲ့တဲ့ အတိုင္း ဖိုးတုတ္ ဘာသာေရး လုပ္ပါျပီတဲ့……… ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေရွ႕ ေရႊဂံုတိုင္ က မြန္ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းမွာ ဦးဖိုးတုတ္ မသင္းျမ တို႕ ေရတြင္း တစ္တြင္း လွူပါတယ္.. သရက္ေတာေက်ာင္း၀င္းၾကီး ထဲ ဇရပ္ တစ္ေဆာင္ေ၇စက္ခ် လွဴရင္း ဖုိးတုတ္နွင့္ တပည့္မ်ားက ရဟန္းခံ ၾကပါတယ္..။ အဲ့ဒီေနာက္ေတာ့ လျပည့္ လကြယ္ နံနက္တိုင္း ဆြမ္းခံၾကြ သည့္ သံဃာေတာ္မ်ား ကို ဆြမ္းေလာင္းေန သည့္ ဖိုးတုတ္ တို႕ ဇနီးေမာင္္နွံ ကို ျမင္ရပါေတာ့တယ္……..။ သံဃာေတြ ကို ဆြမ္းေလာင္းျပီး မိခင္နွင့္ ေယာကၡမ အိမ္ကို ဖိုးတုတ္နွင့္ တပည့္ေတြက ဟင္းသြားပို႕ေလ့ ရွိသည္ ။ "င့ါသမက္ က လူမိုက္ မဟုတ္ဘူး လူလိမၼာေလး…." မသင္းျမ အေမ အျမဲေျပာ သည့္ စကား။ သူ႔ေယာကၡမေျပာ သည့္ လူလိမၼာေလး ဖိုးတုတ္ က တစ္လ ကို သံဃာ အပါး (၅၀) ကို ဆြမ္းကပ္.. တစ္လ လ်ွင္ တစ္ၾကိမ္ ဘုရားကိုး ဆူ ပင့္ ျပီး ပူေဇာ္သည္……….. ဒီလို ဆုိေတာ့ ဘုရားဒကာ လူမိုက္ေလလား……….။ ……………………………………………… မစၥတာစေကာ့ဘေရာင္းနွင့္ See You Next Time ……………………………………………………….. ကုလား - ဗမာ အေရး အခင္းျပီး ခါစ ၁၉၃၈ ေနွာင္းပိုင္း မွာ သာယာ၀တီ ဒီစၾတိတ္ မွ နာမည္ေက်ာ္ ရာဇ၀တ္ ၀န္ (ယခုေခတ္ ခရိုင္ရဲမွဴး အဆင့္) ရွိ အင္ဂလိုအိုင္းရစ္ လူမ်ိဳး မစၥတာစေကာ့ဘေရာင္း သည္ ရန္ကုန္ အေနာက္ပိုင္း ရာဇ၀တ္၀န္ အျဖစ္ ေျပာင္းေရြ႕လာပါေတာ့တယ္…။ ဘေရာင္း သခင္ လို႕ ေခၚၾက တဲ့ ရာဇ၀တ္၀န္ ဟာ အင္မတန္ မွ လူဆိုး လူမိုက္ေပါမ်ားခဲ့တဲ့ သာယာ၀တီ ဒီစၾတိတ္ မွာ အရက္စက္ဆံုး လို႕ နာမည္ၾကီးခဲ့သူပါ..။ ဆရာစံ အေရးအခင္း ကာလ ဖားေရႊေက်ာ္ တိုက္ပြဲအျပီးမွာ လယ္ သမားေခါင္းေတြ ကို ကိုယ္တိုင္ျဖတ္ခဲ့ သူလို႕လည္း ေက်ာ္ေဇာပါတယ္..။ တစ္ည မွာေတာ့ ရာဇ၀တ္ ၀န္ မစၥတာဘေရာင္းနွင့္ လမ္းမေတာ္ ဌာနအုပ္ ကိုခင္ေမာင္ တို႕ လမ္းမေတာ္ျမိဳ႕နယ္ အတြင္း နယ္ေျမ အေျခအေန လွည့္လည္ၾကည့္ရွုေနခ်ိန္ ..ဖိုးတုတ္တို႕ အဖြဲ႕နဲ႕ တိုးပါေတာ့တယ္..။ ကုလားဗမာ အေရးအခင္းျပီး ခါစျဖစ္သည့္ အတြက္ လမ္းမေတာ္ ရပ္ကြက္ျငိမ္၀ပ္ေရး အတြက္ ဖိုးတုတ္ နဲ႕ သူတပည့္ေတြ က ဘုန္းၾကီးလမ္းထိပ္ မွာ ၾကက္ကာလသား ဟင္းခ်က္ အရက္၀ိုင္းဖြဲ႕ရင္း ကင္းေစာင့္ေပးေန ၾကပါတယ္..။ မစၥတာဘေရာင္း က ကားကို ရပ္လုိက္ျပီး အခ်ိန္မေတာ္ ဘာေတြ လုပ္ေနတာလဲ လို႕ ေမးပါတယ္..။ ဖိုးတုတ္ က ကင္းေစာင့္ေပးေနတာျဖစ္ေၾကာင္းျပန္ေျဖေတာ့.. ဒါ နင္တို႕အလုပ္ မဟုတ္ဘူး ငါတို႕အလုပ္ ဟု ေျပာဆိုျပီး ကင္းသမားေတြ ခ်က္စားေန တဲ့ ဟင္းအိုး ထမင္း ပန္းကန္ေတြ ကို ေဆာင့္ကန္ သြားပါ ေတာ့တယ္……….။ ျပီးေတာ့ ဖိုးတုတ္ ရင္ဘတ္ ကို ေစာင့္ဆြဲျပီး "See You Next Time" ေနာက္ တစ္ၾကိမ္ျပန္ ဆံုမယ္ လို႕ ေျပာသြား ပါေတာ့တယ္.။ လမ္းမေတာ္ ဌာနအုပ္ ကိုခင္ေမာင္က ေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္နဲ႕ ရင္းနွီးသူျဖစ္တဲ့ အတြက္ အားနာ ေနရွာပါတယ္………။ ေနာက္ (၅)ရက္ခန့္ အၾကာမွာေတာ့………..။ တာေမြျမင္းျပိဳင္ကြင္း အတြင္း သို႕ ကားအနက္ တစ္စီး ထိုး၀င္လာသည္ ။ အခ်ိန္ကား ည(၁၀)နာရီ ။ ကားေပၚတြင္ေတာ့ အရပ္(၅)ေပ၊ (၁၀)လက္မ ခန့္ရွိ အေနာက္ပိုင္း ရာဇ၀တ္၀န္ မစၥတာ စေကာ့ဘေရာင္း နွင့္ ပုလိပ္သား(၂)ေယာက္ ၊ ပုလိပ္သား(၂)ေယာက္ၾကား မွာ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ပါလာ ပါေတာ့တယ္ ….။ ကားကို ထိုးရပ္လိုက္ သည္နွင့္ မစၥတာ ဘေရာင္းက လမး္မေတာ္ ဖိုးတုတ္ကို ကားေပၚမွ ဆြဲခ်ျပီး အဆဲ မ်ိဳးစံု ဆဲ ကာ ထိုးၾကိတ္ ကန္ေၾကာက္ပါေတာ့တယ္..။ အတူ ပါလာတဲ့ ဌာနအုပ္ ကိုခင္ေမာင္နဲ႕ ပုလိပ္သား(၂)ေယာက္က လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္အေၾကာင္း သိသျဖင့္ ဘာမွ ၀င္မလုပ္ရဲၾက..။ မစၥတာ ဘေရာင္း လုပ္သမ်ွ ဖိုးတုတ္ က ခံေနသည္..လဲက် သြားေသာ ဖိုးတုတ္ အေပၚမွ တက္ခြကာ ဖိုးတုတ္ ၏ နွုတ္ခမ္းေမႊးမ်ား ကို ဆြဲနုတ္ရာ ဖိုးတုတ္ နွုတ္ခမ္းမွ ေသြးမ်ား ပါ ထြက္လာ ပါေတာ့တယ္..။ ဖိုးတုတ္ နွင့္ခင္မင္သူ ဌာနအုပ္ ကိုခင္ေမာင္ က ဒီကိစၥကို လံုး၀ မေက်နပ္..ဒါေပမယ့္ အထက္ အရာရွိ မ်က္နွာျဖဴျဖစ္ေနျပန္ေတာ့.. စိတ္မေကာင္းရံု မွ တပါး ဘာမွ မတတ္နိုင္..။ (၃)ရက္ခန္႔ အၾကာမွေတာ့………. ည(၉)နာရီ ခန့္ ဘုရင္ခံ အိမ္ေတာ္မွ ကင္း စစ္ေဆးျပီး (၆)မိုင္ ရွိေနအိမ္သို႔ ျပန္လာသည့္ ရာဇ၀တ္၀န္ မစၥတာဘေရာင္း ၏ ကားေရွ႕တြင္ လူ(၃)ေယာက္ က ပိတ္ရပ္ လိုက္ၾကသည္။ မစၥတာ ဘေရာင္း က ကားေပၚက ဆင္း ရန္ျပင္လိုက္စဥ္ တြင္ပင္ လူ(၃)ေယာက္က ဇာ၀ီတုတ္ မ်ားျဖင့္ ၀ိုင္းရိုက္ၾက ပါေတာ့တယ္……….. ေသြး အလူးလူးျဖစ္ေန တဲ့ မစၥတာဘေရာင္း လမ္းမေပၚမွာပဲ သတိလစ္ သြားပါေတာ့တယ္..။ မစၥတာ ဘေရာင္းကိစၥ တြင္ ပုလိပ္ဌာန မွ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ကိုေခၚယူ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ္ လည္း ထုိည တြင္ ဖိုးတုတ္ သည္ လမ္းမေတာ္ျမိဳ႕နယ္ အမတ္တစ္ဦး နွင့္အတူ ကမ္းနားလမ္း တြင္ ရွိေနေၾကာင္း အလီ ဘိုင္ ျပနိုင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါျပသနာျဖစ္ပြားျပီး သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ မစၥတာ ဘေရာင္း ေယာနယ္ သို႕ ေျပာင္းေရြ႕ သြားရ ပါ ေတာ့တယ္……..။ ရန္ကုန္ လူမိုက္ေလာက မွာေတာ့ ဖိုးတုတ္ ဟာ ျပည္ထဲေရး အတြင္း၀န္ အထိ ေပါက္ေရာက္တယ္လို႕ သတင္းၾကီး က်န္ခဲ့ေလရဲ႕……..။ …………………………….. ဖိုးတုတ္နွင့္ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ တစ္ေထာင့္ တစ္ေနရာ ……………………………………………………….. ဖိုးတုတ္ အမ၀မ္းကြဲ မျမရီ က သတင္းစကား တစ္ခုပါးလာပါတယ္……… သခင္ေအာင္ဆန္း တို႕ ဂ်ပန္ျပည္ မွာ စစ္ပညာ သင္ျပီး ျပန္အလာ ယိုးဒယားမွာ စရိတ္ျပတ္ျပီး ၀မ္းေတြ ေလ်ာေနၾကတယ္.. မၾကာခင္ ဗမာလြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ဖြဲ႕မယ္.. အဲ့ဒီအတြက္ ေငြလိုေနတယ္.. တို႕ဗမာအစည္းအရံုး က သခင္ေတြ မျမရီ တို႕အိမ္မွာ အလွဴခံရင္း လာတည္းေနတယ္ တဲ့…။ ဖိုးတုတ္ ခ်က္ခ်င္း ပဲ မျမရီ တို႕အိမ္ လိုက္ရင္း သခင္ေတြ နွင့္ေတြ႕ျပီး ေငြ(၅၀၀၀) လွဴလိုက္သည္.. ထုိေခတ္ က ေငြ(၅၀၀၀) က အမတ္တစ္ဦး ၏ လစာနွင့္ ညီမ်ွသည္..။ ေနာက္ထပ္ လည္း ရံပံုေငြ လိုအပ္ပါက မျမရီက တဆင့္ ဆက္သြယ္ ဖို႕ သခင္ေတြ ကို အထပ္ထပ္ မွာ ခဲ့ပါတယ္…။ တကယ္လည္း ေငြေၾကးေတြလွဴဒါန္းခဲ့ ပါတယ္……။ တို႕ဗမာအစည္းအရံုး အတြက္ ရဲေဘာ္(၃)က်ိပ္ အတြက္ ေငြေသာင္း ဂဏန္းအထိ လွဴဒါန္းခဲ့သည့္ သူမွာ နာမည္ေက်ာ္ လူမိုက္ၾကီး လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ဆိုတာ သိရတဲ့ အခါမွာေတာ့ ပါးစပ္ အေဟာင္သား က်န္ခဲ့ပါေတာ့တယ္……..။ ……………………………………….. ဖိုးတုတ္ နွင့္ လူမွားတဲ့ ဓါး …………………………………. လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ထက္ စီနီယာ က်ခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ရဲ႕ တပည့္ ျဖစ္ခဲ့ ရတဲ့ ၾကည္ျမင္တိုင္ လူမိုက္ ၾကက္က်ား အသတ္ ခံရပါတယ္… ၾကည္ျမင့္တိုင္ စက္ဆန္းရက္ကြက္ က ျပည့္ တန္ဆာ အိမ္တစ္ခု မွာ ဖိုးတုတ္ရဲ႕ အခ်စ္ဆံုး တပည့္ေတြ ထဲပါတဲ့ ကမ္းနားလမ္း ငညြန္႕ အသတ္ ခံရပါတယ္… ပုလိပ္က တရားခံ စံုစမ္းဆဲ မွာပဲ ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ ဆီက သတ္တဲ့ သူကို စံုစမ္းလို႕ရလာပါတယ္.. ၾကက္က်ား ကိုေရာ ငညြန္႕ကို ပါ သတ္တာ က ၾကည္ျမင့္တိုင္ကမ္းနား က ေနာက္ေပါက္ ကုလား လူမိုက္ ဂန္ဂယား ပါ…. ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ ကို ေရြးသတ္ ခဲ့တဲ့ ဂန္ဂယား ဟာ ဖိုးတုတ္ ကို စိန္ေခၚတာပါပဲ…။ ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ ဖိုးတုတ္ ဂန္ဂယားေန တဲ့ စ က္ဆန္း ရပ္ကြက္ထဲကို ဓါးရွည္ တစ္လက္ ခါးၾကားထိုးျပီး ၀င္သြား ပါတယ္……… ဖိုးတုတ္ ရဲ႕ လက္စြဲ လသာ လူမိုက္ ဂႏၵမာ ေဆာင္းရင္ ကေတာ့ ဖိုးတုတ္ ရဲ႕ မလွမ္းမကမ္း ကေန ဓါးရွည္ တစ္လက္ လြယ္ျပီး ပါလာပါတယ္..။ ဂန္ဂယားေန တဲ့ ၾကည္ျမင့္တိုင္ စက္ဆန္းထဲက ျပည့္တန္ဆာေတြ ရွိတဲ့ ဂိုေထာင္ ေတြေရွ႕မွာ ဖိုးတုတ္ ရပ္ျပီး ဂန္ဂရားကို ေမးပါတယ္……….။ ဂန္ဂရား ရွိေနတဲ့ ဂိုေထာင္ အျပင္ ကေန ဖိုးတုတ္ စိ္န္ေခၚ ထုတ္ပါေတာ့တယ္…။ ဂိုေထာင္ က ေမွာင္မဲေနတဲ့ အတြက္ ေခၚထုတ္ ရျခင္းပါ……….။ ဂႏၵမာေဆာင္းရင္ ကလည္း ဖိုးတုတ္ေဘး မွာရပ္ေနပါတယ္……..။ ရုတ္တရက္ ဂိုေထာင္အေမွာင္ထဲ ကေန တစ္စံု တစ္ေယာက္ေျပးထြက္ လာတာ နဲ႕ ဖိုးတုတ္ က ဂန္ဂယား အမွတ္နဲ႕ (၂)ခ်က္ တိတိ ပိုင္းခ်လိုက္ပါတယ္……… ေနာက္ထပ္ တစ္ေယာက္ထပ္ထြက္ အလာမွာ ဂႏၵမာေဆာင္းရင္ က ထပ္ပိုင္း ခ်လိုက္ပါတယ္.. နွစ္ေယာက္ လံုုး ညည္းသံ သဲ့သဲ့ၾကားျပီး အသက္ ထြက္သြားေတာ့မွ ေနာက္က ပါလာတဲ့ ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ က အေလာင္းေဖ်ာက္ ဖို႕ေရာက္လာၾကပါေတာ့တယ္… ဓာတ္မီးျခစ္ အလင္းေရာင္ေအာက္ မွာ ၾကည့္ေတာ့မွ ဖိုးတုတ္ပိုင္းခ်လိုက္ တာ ကုလားမေလး တစ္ေယာက္ပါ………..ေဆာင္းရင္ လက္ခ်က္ မိသြားတာ ကမွ ဂန္ဂယားပါ..။ တပည့္ေတြ ေျပာေတာ့ မွ ၾကည္ျမင့္တိုင္ ကမ္းနား မွာၾကင္လည္ေန တဲ့ ရွာမီဒါ ဆိုတဲ့ ဘဂၤါလီ ျပည့္တန္ဆာ မေလး တစ္ေယာက္မွန္း ဖိုးတုတ္ သိလိုက္ရပါတယ္……။ အသင့္ ပါလာတဲ့ ဂုန္နီအိတ္ ထဲ အေလာင္းေတြ နဲ႕အတူ ေမာ္ေတာ္ကား အင္ဂ်င္တံုး အစုတ္ၾကီး တစ္ခုကို ထည့္ျပီး ဖိုးတုတ္ တပည့္ေတြ က ရန္ကုန္ျမစ္ ထဲ ပစ္ခ်လိုက္ပါေတာ့တယ္…..။ အဲ့ဒီ ရွာမီဒါ ဟာ ဖိုးတုတ္ ကို ေနာက္ဆံုး ထြက္သက္ အထိ ဒုကၡလိုက္ေပးခဲ့မယ္ မွန္း ဖိုးတုတ္ သိခဲ့လ်ွင္ျဖင့္……………………………….. …………………………………………. ဖိုးတုတ္ နွင့္ အခ်ဳပ္ ………………………….. အမည္ - ဖိုးတုတ္ မိဘအမည္ - ဦစံညိမ္ ၊ ေဒၚခ်စ္ပု ေမြးသကၠရာဇ္ - ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၅၁ ခုနွစ္ ေမြးရာဇာတိ - ဟံသာ၀တီ ဒီစၾတိတ္ ၊ ကမာစဲေက်းရြာ ေမြးခ်င္း - (၅)ေယာက္ ၊ဘိုးသီ(အကို)၊ မမၾကီး(အစ္မ)၊မမေလး(အစ္မ)၊ ဘသိန္း(ညီ) အလုပ္အကိုင္ - ဦးေလးျဖစ္သူ ဦးဘိုးသင္ ထံ ကားစပါယ္ရာ လုပ္ခဲ့ဖူး ၊ အျငိမ့္ ကားေမာင္းလုပ္ခဲ့ဖူး၊ ဗဟန္းဂါတ္ အတြင္း ဌာနအုပ္ ဦးစံထြန္းရင္ ၊ လသာလမ္း ဌာနအုပ္ မစၥတာေဗာဘေရး တို႕မွ ဖိုးတုတ္ ၏ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္း အား စစ္ေဆးေန ျခင္းျဖစ္ပါတယ္…။ ဖိုးတုတ္ အခ်ဳပ္ထဲေရာက္ပါျပီ…………အမႈက လူသတ္မႈ………..ေသဆံုး သူက ဖိုးတုတ္နဲ႕ အရင္းနွီးဆံုး ပုလိပ္ အင္စပက္ေတာ္ ဦးဟုတ္ဂြမ္း……………။ အဲ့ဒီ ညက လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ၊ ကမ္းနားလမ္း အုန္းေဖ ၊ ထြန္းတင္ တို႕ လမ္းမေတာ္ အရက္ဆုိင္တြင္ ဇာတ္မင္းသားေရႊက်ီးညိဳ နွင့္ ခ်ိန္းထား သျဖင့္ အရက္ ထိုင္ေသာက္ေနၾကပါတယ္.. အခ်ိန္တန္ လို႕ ေရႊက်ီးညိဳ က ေရာက္မလာတဲ့ အခါ အနားက အငွားကား တစ္စီးကို ဖိုးတုတ္ ကိုယ္တိုင္ ေမာင္းျပီး ေရႊက်ီးညို အိမ္ကို လိုက္သြားၾကပါတယ္.. ေျမနီကုန္း အေရာက္မွာ ပုလိပ္ အင္စပက္ေတာ္ ဦးဟုတ္ဂြမ္း ကို ေတြ႕တာနဲ႕ အတူတူ အရက္ေသာက္ ခဲ့ၾကပါတယ္… ေနာက္ေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္တို႕(၃)ေယာက္ နဲ႕ ဦးဟုတ္ဂြမ္ တို႕ ကားျဖင့္ ျမိဳ႕ပတ္ၾကပါတယ္..။ ေရႊဂံုတိုင္လမ္းနား အေရာက္မွာ ဦးဟုတ္ဂြမ္ က အုန္းေဖ နဲ႕ ထြန္းတင္ကို ဘားလမ္း လုယက္မႈတစ္ခုမွာ ပါသည္ ဟု စြပ္စြဲရာ က စကားမ်ား ပါေတာ့တယ္… ဦးဟုတ္ဂြမ္ က အုန္းေဖ ကို ဆဲ ဆိုတဲ့ အခါ အုန္းေဖက ရင္၀ကို ဓါးနဲ႕ထိုးစိုက္လိုက္ ပါတယ္………… ကားေမာင္းေနတဲ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္က တားေပမယ့္ လည္းေနာက္က် သြားပါျပီ.. ဒါနဲ႕ ဖိုးတုတ္ လည္း ေသြးထြက္ လြန္ျပီး ဆန္႔ငင္ဆန္႔ငင္ေ၀ဒနာ ခံစားေနတဲ့ ဦးဟုတ္ဂြမ္ကို ကားေပၚက ဆြဲခ်ျပီး အနီး အနား လန္ျခား အပ်က္တစီးမွ ၀င္ရိုးကို ယူျပီး အဆံုး စီရင္လိုက္ပါေတာ့တယ္.. ထိုေခတ္ က ေရႊဂံုတိုင္ က လူေနအိမ္ေျခ သိပ္မရွိေသး…… ဦးဟုတ္ဂြမ္ အေလာင္းကို ..ျခံဳထဲပစ္ထား ခဲ့လိုက္သည္..။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ၊ အုန္းေဖ နဲ႕ ထြန္းတင္ တို႕ အဖမ္းခံရသည္။ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ က ေရွ႕ေနၾကီး ဦးေက်ာ္ဇံ ကို ငွားရမ္းထားခဲ့ပါတယ္… တရားခြင္ မွာ အုန္းေဖ က ေျဖာင့္ခ်က္ေပးေသာ္ လည္း မ်က္ျမင္သက္ေသ မရွိ ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖိုးတုတ္ တို႕ အုပ္စု တရားေသ လြတ္ခဲ့သည္..။ ဖိုးတုတ္ ကိစၥနွင့္ပတ္သက္ျပီး ပုလိပ္ေလာက နွင့္ တရားစီရင္ေရးေလာက အၾကား ျပသနာ မ်ားျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္..။ ပ်က္ယြင္းေနေသာ တရားစီရင္ေရး စနစ္တစ္ခု ၏ အက်ိဳးဆက္အျဖစ္ ဖိုးတုတ္နွင့္ တပည့္မ်ား ၾကိဳးဒဏ္ မွ လြတ္သြားၾကျပန္သည္…..။ ေငြမ်ား အမႈနိုင္ေခတ္ပ်က္ၾကီးထဲ…………….ဦးဟုတ္ဂြမ္ ဆိုေသာ ပုလိပ္ အရာရွိတစ္ဦး အတြက္ အမွန္ တရားသည္ ေနရာ မရနိုင္ခဲ့ရွာေပ……..။ ဦးဟုတ္ဂြမ္ ကိစၥျပီး ကတည္းက လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ လူမိုက္ ဘ၀ကို စိတ္ကုန္ ခဲ့ပါတယ္.. မိတ္ေဆြ အရင္းအခ်ာ တစ္ေယာက္ကို အရက္ရွိန္ ၊ တပည့္ေဇာမ်ား နွင့္ သတ္ပစ္ခဲ့ မိသည့္ အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္.. ပုလိပ္အဖြဲ႕မ်ား ကလည္း ဖိုးတုတ္ အမွား ကိုေစာင့္ေနၾကေတာ့ သည္.. ဘာပဲေျပာေျပာ ဖိုးတုတ္ က ဥပေဒ စိုးမိုးေရး ၀န္ထမ္းေတြကို ပါ ထိခိုက္လာျပီ မဟုတ္ပါလား……….။ လမ္းမေတာ္ ရဲစခန္း က ဖိုးတုတ္ကို ရာဇ၀တ္ အက္ဥပေဒ ၁၀၉ ၊ ၁၁၀ အရ ေျခခ်ဳပ္ျဖင့္ လက္မွတ္ထုိးေစသည္။ အဲ့ဒီေနာက္ေတာ့ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ သရက္ေတာ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အတြင္း သကၤန္းစည္း ျပီး လူမိုက္ေလာက ကို ေခတၱအဆက္ အသြယ္ျဖတ္ခဲ့ေလေတာ့သည္ ။ ……………………………… ဂ်ပန္ေခတ္ ဖိုးတုတ္ …………………….. ၁၉၄၂ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၊ စစ္အတြင္း ဖိုးတုတ္ တို႕မိသားစု တြံေတး ၀က္ကင္းေက်းရြာ နွင့္ ဆိပ္ၾကီးရြာ တို႕တြင္ တစ္လွည့္စီ သြား ခိုေအာင္းေန ပါတယ္…။ ဘီအိုင္ေအနွင့္ ဂ်ပန္ တပ္မ်ား ရန္ကုန္ ကို သိမ္းျပီးသည့္ အခ်ိန္မွ ဖိုးတုတ္ တို႕ မိသားစု အိမ္ျပန္လာ ၾကပါေတာ့တယ္..။ ျပန္လာလာ ခ်င္း ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ရဲ႕ ဆရာရင္းျဖစ္သလို အဲ့ဒီ အခ်ိန္က ဗမာ႔လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ရဲ႕ အၾကံေပး ဗိုလ္မွဴးၾကီး ဆူဇူးကီး (ခ) ဗိုလ္မိုးၾကိဳး ကိို လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္က ဖိတ္ေခၚ ျပီး ျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ မွာ ဧည့္ခံပြဲ လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္..။ ရဲေဘာ္ သံုးက်ိပ္ ကို ေငြေၾကး ကူညီေပးခဲ့တဲ့ ဖိုးတုတ္ အေၾကာင္းကို အရင္ ရန္ကုန္မွာ ေနျပီး မီနာမီကီကန္း အဖြဲ႕ေထာက္လွမ္းေရး လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဗိုလ္မွဴးၾကီး ဆူဇူးကီးက ေကာင္းေကာင္းၾကားဖူးထား ပါတယ္..။ မၾကာမီ ဂ်ပန္ စစ္၀တ္စံုနွင့္ ျမင္းတစ္ေကာင္ ကို စီးျပီး ျမိဳ႕တြင္း လွည့္လည္ေနေသာ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ကို ေတြ႕ျမင္ရပါေတာ့သည္..။ အဂၤလိပ္ေခတ္ လူသတ္ ၊ လုယက္မႈမ်ား တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာ လူမိုက္ၾကီး ဖိုးတုတ္ သည္ ဂ်ပန္ေခတ္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ျငိမ္၀ပ္ပိျပားေရး အတြက္ လံုျခံဳေရး အရာရွိ ရာထူး ရခဲ့ ပါေတာ့ တယ္………။ ဂ်ပန္ ၀င္လာျပီး တစ္နွစ္ေက်ာ္သည့္ အခါ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ သို႕ အဂၤလိပ္ေခတ္ အရာရွိမ်ား တဖြဲဖြဲ ၿပန္လာ တာနဲ႕အမ်ွ ဖိုးတုတ္ အတြက္ေနရာ မရွိေတာ့ပါဘူး..။ ယခင္ အဂၤလိပ္လက္ထက္ က တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္သူမ်ား ကို ရာထူးျပန္ေပးတဲ့ အခါ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ မွာ နဂိုမူလ လူမိုက္ အလုုပ္ကိုသာ ဆက္လက္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္..။ ………………… ဖိုးတုတ္ ေန၀င္ခ်ိန္ …………………………… ၁၉၄၄ ခုနွစ္တြင္ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ၏ ၾသဇာ အာဏာ က်ဆင္း လာပါတယ္..။ ဆိုးသြမ္းရက္စက္ ခဲ့ေသာ တပည့္မ်ား ကိုလည္း ဘီအိုင္ေအ စစ္သားမ်ား ၊ ၈်ပန္ စစ္ရဲမ်ားက လက္စတံုး စီရင္ေနသည့္ အတြက္ တပည့္မ်ား သိပ္မက်န္ေတာ့ ။ စစ္ အတြင္း စစ္ေျပးရင္း တပည့္ေတြလည္း တကြဲ တျပားျဖစ္ခဲ့ရသည္ ။ ေဒါက္တာဘေမာ္ က အစိုးရ အဖြဲ႕အတြင္း အဓိပတိ ျဖစ္လာခဲ့သည္ ။ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ေနရာ တြင္ ပုသိမ္ညြန္႕ဘဘိုး က ေနရာ၀င္ ယူလာသည္ ။ ပုသိမ္ညြန္႕ ဘဘိုး ကို ဖိုးတုတ္ မယွဥ္နိင္ ။ ေဒါက္တာဘေမာ္ နန္းရင္း၀န္ ဘ၀တြင္လည္း ပုသိမ္ညြန္႕ဘဘိုးက အိမ္ေတာ္ေစာင့္ လုပ္ခဲ့သျဖင့္ ရင္းနွီး မႈရွိေနသည္။ ဘဘိုး က ဂ်ပန္ေခတ္ သာသနာေရး၀န္ၾကီး ဗႏၵဳလဦးစိန္ ၏ တူ၀မ္းကြဲေတာ္သလို ညာလက္ရံုး လည္းျဖစ္ သည္ ။ လမ္းမေတာ္ ဘိုးတုတ္ ေန၀င္ျပီ…………။ တစ္ရက္မွာေတာ့ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရ အဖြဲ႕မွ လံုျခံဳေရး အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ ကို ဖမ္းဆီး ကာ တရားရံုး တင္ပို႕ၿခင္း မရွိဘဲ ေျမာင္းျမေထာင္ သို႕ ခ်ဳပ္ေနွာင္ ထားလိုက္ ပါေတာ့ တယ္…….။ ……………………………………….. ဖိုးတုတ္ နိဂံုး ……………… ေျမာင္းျမေထာင္ ေဆးရံုၾကီး တြင္ လူမိုက္ၾကီး ဖိုးတုတ္ တစ္ေယာက္ လိပ္ေခါင္းေရာဂါ ၊ အသဲေရာဂါ တို႕ျဖင့္ အသည္း အသန္ေ၀ဒနာ ခံစားေနရသည္..။ ဘာကို မွ မေၾကာက္တတ္ဘူး ဆိုေသာ လူမိုက္ၾကီး အခု တစ္စံု တစ္ရာကို ေၾကာက္ေနသည္။ ေသျခင္း တရားနွင့္………….ေနာက္တစ္ခုက..။ ေခတ္ေကာင္းစဥ္က ရငး္နွီးခဲ့သည့္ ပုလိပ္ အင္စပက္တာ ကိုခင္ေမာင္က ေဆးရံုကို လာၾကည့္သည္…။ "ကြ်န္ေတာ္ ဘာကူညီေပးရမလဲ ကိုဖိုးတုတ္" "ကြ်န္ေတာ္ ေသေတာ့မွာပါ… ကြ်န္ေတာ့္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေတြက စျပီး ေခ်ာက္လွန့္ေနတာ ရွိတယ္..အခု ေထာင္ထဲေရာက္တဲ့ အထိ သူပါလာတယ္…. "ဘယ္သူလဲ ကိုဖိုးတုတ္..ဘယ္သူက ပါလာတာလဲ" "ဆက္စန္းက ဂန္ဂရားကို ကြ်န္ေတာ္တို႕သတ္ခဲ့တုန္းက ကုလားမေလး..သူ..သူ ကြ်န္ေတာ့္ အခ်ဳပ္ခန္းမွာ ညတိုင္း လာငိုတယ္…. အခု ေဆးရံုေရာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ ကုတင္ေျခရင္း မွာ လာငိုေန တယ္..သူ႕မွာ အျပစ္ မရွိပါဘူးဗ်ာ.." "ကိုဖုိးတုတ္ ခင္ဗ်ားဘာေတြေျပာေနတာလဲ..စိတ္ကို ထိန္းပါဗ်ာ " "ဆရာ ေဆးျပင္းလိပ္ ၊ ထန္းလ်က္ နဲ႕ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ေလး စားခ်င္တယ္" ကိုခင္ေမာင္ မ်က္ရည္လည္ သြားသည္။ တစ္ခ်ိန္က ဘာမထီ လူမိုက္ၾကီး ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး အခ်ိန္က ………………….. ခရိုင္ ရဲ၀န္ျဖစ္ေနျပီျဖစ္သည့္ ကိုခင္ေမာင္ အိမ္ခ်က္ျခင္းျပန္ျပီး ဖိုးတုတ္မွာသည့္ အရာေတြကို စီစဥ္ေပး လိုက္သည္ ။ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ကိုေသာက္ေနရင္းက…. "ဒါေတြ စားရလို႕ ဆရာ့ ကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္.. တစ္ခုပဲ စိတ္မေကာင္းတာ…. ဗမာျပည္ လြတ္လပ္ေရး မရေသးဘူး.. ကိုေအာင္ဆန္း တို႕ကို အားကိုးပါတယ္ လို႕…..ေျပာေပးပါဗ်ာ " လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ရဲ႕ စကားက ေနာက္ဆံုး ကိုၾကားရေတာ့ ကိုခင္ေမာင္ ရင္ထဲနင့္သြားရသည္..။ ၁၉၄၄ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ လူမိုက္ၾကီး လမ္းမေတာ္ ဖိုးတုတ္ အသက္(၄၆) နွစ္အရြယ္ တြင္ ေျမာင္းျမ အက်ဥ္းေထာင္ေဆးရံု မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္..။ လမ္းမေတာ္ ဦးဖုိးတုတ္ရဲ႕ အေလာင္းကို ညီျဖစ္သူ ဘသိန္း ကိုယ္တိုင္ ေျမာင္းျမျမိဳ႕ မွာပဲ ဂူသြင္း သျဂၤိဳလ္ခဲ့ပါတယ္…။ ……………. ျပီးပါျပီ…………………။ မင္းပုည စာအုပ္ ကို ဒီလင့္ မွာေဒါင္းလိုက္ပါ